83
Sullen de scholen wel visiteren ende de jonckheyt examineren ende
goede sorghe draegen, dat die wel onderwesen werden in Godsalicheyt,
goede kunsten ende wetenschappen met een goede ordre, methode ende
in goede manieren, zeeden ende respect, ende tot laste van de Stadt deselve
moghen encouragieren met een premium van een boucxken ofte anders
naer gelegentheyt.
Sullen neerstich oversien de placaten van de heren Staten van Zeelant,
opte scholle gemaeckt, ende conform deselve dese ende andere ordre
doen onderhouden.
Sullen mede goede acht nemen opt comportement van de schoolmeesters
ende den last ende ordre, haer gegeven, wel doen naekommen ende haer
curateurs doen subiecteren.
Ende omme den schoolmeesters te beter in haere devoir ende schul
digen plicht te houden, soo sullen de curateurs de contradicteurs van dese
ende andere orden met kennisse van saecken niet alleen vermogen te ver-
sunen, maer oock sonder nader last ofte speciale macht van ons te hebben
te suspenderen van haeren dienst ende dien tijd geduerende de gagiën te
schorten ende boven desen oock hier te deporteren dan, sullen in cas van
deportement ofte wederom van een ofte meer nieuwe schoolmeesters daer-
om procederen met advijs van den Bailliu ende beyde de reguliere Burge
meesters, refererende niet te min Bailliu, Burgemeesters, Schepenen en
Raeden het vermeerderen ende verminderen deses naer gelegentheyt van
tijt ende saecke."
Wat wij in Tolen aantreffen is een zgn. Duitse school,
waaraan incidenteel docenten verbonden waren, die Latijn of
Latijn en Grieks onderwezen. Het lijkt evenwel waarschijnlijk,
dat de laatste figuren en vooral Abraham Beeckman een zelf
standige positie innamen ten opzichte van de Duitse school.
Tijdens Beeckmans rectoraat kan men inderdaad spreken van
een Gymnasium Tholanum.
Zoals bekend, studeerden de Zeeuwen meestal in Leiden.
Hieronder laat ik de getallen voor Zieriksee en Tolen volgen.
Studenten uit Zieriksee
Studenten uit Tolen
Groningen
1614—1700: 10
1701—1800: 4
1801—1879: 4
4
0
0
Harderwijk
1651—1700: 14
1701—1800: 4
5
5
Utrecht
1643—1700: 52
1/01—1800: 19
11
4
Leiden
1578—1600: 34
1601—1650: 109
1651—1700: 103
1701—1800: 91
5
21
26
34
