14
als voordien Schots verkeer zich ook zonder stapel naar Vere
had gericht, bleef nu een deel der kooplieden getrouw aan
Middelburg, dat de pogingen niet opgaf de stapel terug te
krijgen. Tot 1541, toen de zaak definitief ten gunste van Vere
werd beslist, vinden wij onze stad met Middelburg en Ant
werpen in voortdurende wedijver om het monopolie van het
Schotse verkeer in ruil voor uitvoerige privileges te verwerven.
Lang hadden de Schotten in hun definitieve keuze geaarzeld,
en hoewel de steden aan Middelburg de voorkeur gaven koos
de Schotse koning ten slotte voor Vere. Vrees, bij vestiging
in een keizerlijke stad als Middelburg verward te raken in de
conflicten der staten, deed de kansen rijzen van Vere, dat
onder eigen van de keizer onafhankelijke heren stond. Maxi-
miliaan van Bourgondië opende hiermee zijn regering 7 Dec.
1541 werd door hem het privilege aan de Schotten verleend,
waarbij o.a. de bouw van de bekende cisterne werd toegezegd,
die hun het regenwater van het dak der kerk zou verschaffen.
Toen zij kort daarop in moeilijkheden kwamen door de oorlog
met Engeland, vertrokken niet minder dan 95 schippers met
paspoort uit Vere. terwijl „bon et compétent nombre" in arrest
bleef tot de schadeloosstelling zou zijn geregeld daaruit blijkt
wel de intensiteit van het Schotse verkeer. En toen de be
ëindiging der geschillen in het zicht kwam bezwoer de heer
van Beveren de keizer de stapel niet naar een der direct aan
hem onderdanige steden over te brengen, daar dit de gehele
ondergang van zijn stad zou betekenen. Maar toch bleven
ook daarna tal van Schotten Middelburg, dat op herwinning
van de stapel uit bleef, zowel als Vlissingen bezoeken in
1570/71 speelde zelfs een derde van het gehele Schotse ver
keer op Walcheren zich in deze havens af. Wol, wolvellen,
huiden en lakens waren hun voornaamste artikelen, doch ook
zalm, over het „wercken" waarvan in 1521 een proces met de
kuipers liep, en kolen een enkele maal ook boeken, papier en
kaarten. Als retourvracht namen zij naast inlandse waren
haring, uien, meekrap, appelen en peren, de op Walcheren
aangevoerde producten van het Zuiden en Oosten suiker,
zeep. aluin, drooggoed, koperrood, ijzer, teer, hout, hennep
en ook Vlaamse lakens en Rijnwijn mee terug in eigen, soms
in Veerse schepen. De opsomming vertoont variatie genoeg,
doch doet tevens begrijpen, dat Vere de Schotten niet altijd
kon voldoen. Hoewel aldaar stapelend, voorzagen zij zich op
de ruimer gesorteerde Middelburgse markt van de waren, die
zij via Vere naar hun vaderland brachten.
Naast het verkeer van Hanzeaten en Schotten zinkt dat van
