27
enige jaren een koningsgezinde naast een Parlements-conser-
vator werkzaam bedreigde de gehele instelling van de
stapel met opheffing de steun, door de Schotten te Vere aan
Karei II verleend, was daaraan niet vreemd. Al werd dat
gevaar afgewend, Cromwells regeringsjaren waren door de
oorlogstoestand voor de Schotse handel niet gunstig, en na
de vrede van Breda werd, in 1668, niet Vere doch Dordrecht
de uitverkoren zetel. De Schotse resident in de Nederlanden,
William Davidson, die reeds in 1662 in die richting werkzaam
was, schijnt de voornaamste bewerker te zijn geweest van de
verplaatsing naar Holland dat de keus op Dordrecht viel
ook Rotterdam was aan trek geweest was het werk van
Jan de Witt, die hierdoor zowel zijn geliefde vaderstad diende
als zijn grote tegenstander, de Prins van Oranje, in zijn mar-
kiezaat trof, al viel het verlies het ging om een bedrag van
12000 gulden voor deze wel mee. Maar de Merwestad kon
de Schotten toch weinig bieden velen hunner bleven Vere
bezoeken, en reeds in 1671 waren weer onderhandelingen over
herstel gaande. In 1675 werd, na de restauratie, de stapel er
weer gevestigd als van ouds.
Hoewel onder de gewijzigde omstandigheden langzamer
hand een anachronisme geworden, sleepte de stapel zijn leven
te Vere nog meer dan een eeuw voort. Doch schoon aldaar
gevestigd, woonde de conservator van 1691 tot 1698 te Rot
terdam, mede tengevolge van de omstandigheid, dat zijn
plichten als handelsgezant in de Nederlanden hem daar riepen;
ook vele Schotse kooplieden hadden zich sinds 1683 aan
de Maas gevestigd. Tegen het einde der 17e eeuw was Vere,
waar geen convooierend oorlogsschip beschikbaar was, dan
ook vrijwel geheel door de Schotten verlaten. Het diep teleur
gestelde stadje ging zelfs tot arrest tegen hen over, en met
moeite werd het conflict bijgelegd door de Koning-stadhouder
in dit verband zouden wij feitelijk moeten zeggen Koning
markies die beider belangen verenigde in zijn persoon.
In het laatste decennium der eeuw nam de stapel weer in bloei
toe, en in 1697 werd het contract voor 21 jaar vernieuwd.
Desondanks ontglipte de Schotse handel, die zich meer en
meer naar het sterk opkomende Rotterdam verplaatste, aan
het afgelegen en weinig biedende Vere. De Unie tussen
Schotland en Engeland in 1 707, waardoor de uitvoer van wol
en wolvellen werd verboden, gaf de stapel een ..groote krak
zodat de „stapelnegotie genoegsaam cesseerde". Op hoop van
zegen werd het privilege in 1718 weer verlengd, evenals in
1739; halfdood, kon de stapel niettemin niet sterven. De in
