43
Middelburg toonde verdachte belangstelling, zonder dat even
wel een bod werd uitgebracht had de magistraat de heerlijk
heid voor 97.000 gulden gekocht. Maar nadat een nieuwe
verkoping door het Hof van Holland was gelast, werd Vlis-
singen 27 Juni 1581 voor een veel lager bedrag het eigendom
van de Vader des Vaderlands, die er 8 Augustus werd ge
huldigd24). Gevolg gevend aan een reeds in 1580 door de
Vlissingers geuit verzoek, zijn woning te bouwen in hun stad,
deed hij, vrijwel ter plaatse van Alva's citadel, in 1582 het
Prinsenhof optrekken, dat in 1617 door Simon Stevin werd
verbouwd25). In hetzelfde jaar schonk de Prins zijn stad de
haringtol. In politiek opzicht echter hield hij haar stevig in de
hand en het aandeel in het stadsbestuur van zijn vertegen
woordiger, de baljuw, werd grondig door hem vastgelegd.
De gebeurtenissen na 's Prinsen dood hadden voor Vlis-
singen zeer bijzondere gevolgen. In ruil voor de hulp, die
koningin Elisabeth aan de Verenigde Provinciën verleende,
werd haar de stad, met het nabijgelegen kasteel Rammekens
of Zeeburg, in pand gegeven, en tot de lossing door het beleid
van Johan van Oldenbarnevelt in 1616 heeft er een Engels
garnizoen26) gelegen27). Sir Philip Sydney, de bekende
24) 's Prinsen nakomelingen volgden hem hierin op tot Willem III;
na diens dood zou Johan Willem Friso Vlissingen hebben moeten erven,
doch diens vroegtijdige dood in 1711 deed een strijd rijzen met zijn verwant
de koning van Pruisen, die eerst in 1732 werd beëindigd door het tractaat
van verdeling, dat de rechten van Friso's zoon, de latere Willem IV.
erkende. De Staten van Zeeland echter verklaarden 17 Nov. 1732 de
steden Vere en Vlissingen ,,voor altoos en ten eeuwigen dage, de facto
et de jure, te ontheffen van alle vassallage en leenroerigheid", hen voor
vrije grafelijke steden erkennend, alleen „dependent en onderworpen aan
hun souvereine vergadering fzgn. devassalage van Vlissingen); ten be
hoeve van ,,den gerechtigde" werd een som van 100.000 gulden in de Bank
te Middelburg gedeponeerd. De 16e Mei 1747 werd dit besluit ingetrokken
en Willem IV als heer van Vlissingen erkend.
25) Zie het artikel hierover van Frans Vermeulen in Oudh. Jaarboek
1936 p. 43 vlg. In 1749 is dit gebouw door brand vernield de fraaie
tuin, oorspronkelijk met menagerie en doolhof, is later ondergegaan.
26) Dit garnizoen de overeenkomst van 10 Aug. 1585 had een
eigen kerk in ieder der drie pandsteden gevindiceerd was oorzaak van
de vorming ener Engelse gemeente, die na 1616 door achterblijvers en hier
gevestigde Engelse kooplieden, die tot aan de Franse tijd te Vlissingen,
althans intermitterend, een .kolonie" hadden, werd gevormd en die oor
spronkelijk de Kleine of Middelkerk (tussen Pottekaai en Dokhaven ge
legen, die van 1594 tot 1616 ook de Walen herbergde), sinds 1628 een deel
van de Grote of Sint-Jacobskerk tot bedehuis had. De gemeente had sinds
1815 een predikant tezamen met die van Middelburg en werd met deze
in 1921 opgeheven.
27) Daarnaast is hier, van 1585 tot 1745, ook de zgn. Schotse brigade
als hulptroepen in garnizoen geweest.
