14
poorten blokhuizen gebouwd om de ongezeggelijke stad in
bedwang te houden. Pas in 1507 zijn deze weer afgebroken.
Voor rustige studie en stil kunstenaarschap was deze woe
lige havenstad blijkbaar niet de meest geschikte plaats. Als
Erasmus in 1501 wegens ziekte van zijn bediende er op de
doorreis enige dagen moet vertoeven, beweert hij in de hel
te zijn geweest, en daarmee doelt hij zeker niet alleen op het
klimaat. En als Albrecht D'ürer in december 1520 uit Ant
werpen een uitstapje hierheen komt maken, is het om een
aangespoelde walvis te doen, die intussen bij zijn aankomst
al weer bleek te zijn weggedreven. Ook hij nam een minder
prettige herinnering mee in de vorm van koortsen, die hem tot
zijn dood zijn blijven plagen. Toch zou hij in de Sint-Lievens-
kerk een schilderij van betekenis hebben kunnen bewonderen,
nl. een Laatste Oordeel, door Jacob van Laethem omstreeks 1498
vervaardigd in opdracht van Philips de Schone (thans in het
Museum voor Schone Kunsten te Brussel). Belangstelling
voor de studie ontbrak trouwens ook niet. Van de 400
Zeeuwen, die de universiteit van Keulen bezochten in de
eerste 80 jaren na haar oprichting 1388kwamen niet minder
dan 129 uit Zieriksee, terwijl de Leuvense universiteit in de
eerste kwarteeuw van haar bestaan (sinds 1426) 35 studenten
uit Zieriksee ontving tegen 23 uit Middelburg In de naam
lijst van priesters, gewijd in het bisdom Utrecht van 1505 tot
1518, vinden we 85 uit Zieriksee, waaronder 25 magistri,
tegen 25 uit Middelburg en 8 uit Vlissingen 2). Boekdrukke
rijen waren hier nog onbekend. Wel weten we, dat Jacob
Bellaert van Zieriksee in 1485 te Haarlem een groot werk
uitgaf en dat Cornelis van Zieriksee van 1489 tot 1517 te
Keulen een drukkerij bezat 3
In 1530 telde de stad binnen haar muren twee medici, die
geleerde werken schreven in kunstig Latijn Jason Pratensis
en Levinus Lemnius. Eerstgenoemde, specialist in zwanger
schapsproblemen en in zijn vrije tijd dichter, was enige jaren
lijfarts van Maximiliaan van Bourgondië, heer van Vere en
Brouwershaven en stadhouder van Holland, Zeeland en
Utrecht. Lemnius was gedurende meer dan 40 jaren een ideale
huisdokter, die zich bijzonder onderscheidde tijdens de pest-
1P. J. Meertens, Letterkundig leven, blz. 50. Deze schrijver noemt
een reeks geleerden bij name, blz. 2.3 en 38.
2) H. W. Fortgens, De Latijnse scholen te Zieriksee, Brouwershaven
en Tolen, (Archief Z. Gen., 1955) blz. 72.
3) Meertens, a.w. blz. 47.