26
monument, dat door het vuur gespaard was, is met hamers
vergruisd. Nog heden ziet de wandelaar overal op stoepen en
straathoeken brokken steen uit de oude kerk. Tenslotte is in
1872 en 1891 de Oude Haven grotendeels gedempt (voor de
glorietijd, zie afb. 9).
In 1917 vielen enige bommen op de stad, bij vergissing uit
geworpen door een Engelse piloot, die dacht, dat hij boven
Vlaanderen vloog. Ernstiger schade veroorzaakte de tweede
wereldoorlog. In februari 1944 werd algehele evacuatie der
bevolking afgekondigd, omdat het hele eiland door de Duitsers
geïnundeerd werd, ter voorkoming van een Engelse inval naar
het heette. Wegens de zeer beperkte transportmogelijkheden
naar het vasteland mocht alleen draagbare have meegenomen
worden. Tenslotte bleven toch enkele honderden mensen
achter voor noodzakelijke diensten. Diep was hun teleurstelling,
toen in de herfst de rest van Zeeland bevrijd werd, maar de
geallieerden aan de Oosterschelde en het Zijpe halt maakten.
Gedurende de eerste vier maanden van 1945 werd de stad
geregeld beschoten, gelukkig zonder onherstelbare schade aan
de monumenten, al werd de dikke toren meermalen getroffen.
De watertoren werd door de Duitsers opgeblazen. Pas in de
zomer kon de bevolking in haar gehavende en geplunderde
woningen terugkeren.
Nog zwaarder werd de stad getroffen, toen in de nacht van
31 januari op 1 februari 1953 de vloedplanken bezweken voor
het ongehoorde watergeweld (4.32 meter boven N.A.P.Een
aantal inwoners verdronken, toen het water zich als een bandjir
in de laaggelegen straten stortte, de bodem meters diep open
scheurde en links en rechts muren wegrukte in totaal zijn
25 inwoners van Zieriksee om het leven gekomen. Slechts een
klein gedeelte van de stad (Dam met omgeving) bleef droog.
Maandenlang drong de vloed tweemaal per etmaal uit Schou
wen de huizen binnen, zodat wederom het grootste deel der
burgerij moest evacueren. Eindelijk werd op de plaats van de
oude wallen een zandzakkendam gelegd, die de stad beveiligde
en drooglegging mogelijk maakte. Zieriksee lag nu als een
eilandje in de baren, zoals Reimerswaal vier eeuwen vroeger.
Voor het lot van die rampzalige stad is Zieriksee echter ge
spaard gebleven, omdat dank zij de moderne technische hulp
middelen (voor een groot deel ontleend aan de Zuiderzee
werken) het nog in 1953 gelukte eerst een gevaarlijk gat in de
Westhavendijk en daarna de gaten aan de Schelphoek en bij
Ouwerkerk te dichten.
Nog altijd is Zieriksee, hoezeer ook geschonden, een der
