HET HANDVEST, MET „VERCLARINGE". VAN
DE WATERING BEOOSTEN IERSEKE,
1438 EN 1439,
DOOR
M. P. DE BRUIN
Over de in 1530 verloren gegane Watering Beoosten Ierseke,
ook wel Oostwatering genoemd, is zeer weinig bekend. Over
dit verdronken land van Reimerswaal hangt een min of meer
geheimzinnig waas. Het mysterieuze van een rijk land, dat met
één slag van de aardbodem verdween, terwijl de, trots geheten,
stad haar bestaan nog een tijd kon rekken om roemloos onder
te gaan. In de verhalen hierover klinkt iets na van gestrafte
hooomoed.
Wat Beekman 1ons te vertellen heeft over de Oostwatering
is maar schamel, gedeeltelijk nog steunend op de in 1897 uit-
geqeven kaart van C. Hollestelle, een bron van weinig zuiver
gehalte. De nog door Beekman aangehangen voorstelling van
een combinatie van oude polders is verlaten, al heeft deze
voorstelling een taai leven 2Over het waterschapsbestel van
deze watering is nog minder bekend. Het lijkt daarom van
belang de verschillende punten van het handvest kort te
behandelen. Allereerst echter zij gewezen op het feit, dat op
dezelfde datum, 8 april 1438, een soortgelijk handvest
mutatis mutandis voor de (Breede) Watering Bewesten
Ierseke werd gegeven3). Een feit dat niet los gezien mag
worden van de centralisatiepolitiek van de Bourgondiërs, ook
in waterschapszaken.
Het eerste artikel bespreekt de aanbesteding van nieuwe
werken als daar zijn hoofden, sluizen, heulen, watergangen,
1) Tekst Gesrhiedk. atlas van Nederland. III. Zeeland (1921p. 49 e.v.
2) Nog in 1949 bij Slootmans in zijn boekje over Bergen op Zoom
Heemschutserie
3) Een afschrift hiervan is aanwezig in de ..Privilegiën der stad Goes",
f. 5254. Rijksarchief in Zeeland, Verz. Handschriften nr 1040 het afschrift
is zeker niet onberispelijk, maar beter nog dan dat in het archief der Brede
Watering te Goes berust. Van Limburg Brouwer noemt in zijn ,,Boer-
goensche charters" (1869) p. 41. alleen het handvest van de Oostwatering.
De handvesten zijn gedateerd 8 april 1437 naar de stijl van het hof.
Pasen 1437 en 1438 vielen resp. op 31 maart en 13 april. Hoewel niet
absoluut zeker, moeten de handvesten zeer waarschijnlijk 8 april 1438
gedateerd worden.
