DE HERVORMDE GEMEENTE VAN
IJZENDIJKE, 1604—c. 1760,
DOOR
Dr. J. WESSELING
Ontstaan en eerste ontwikkeling.
De veldtocht, door prins Maurits in 1604 in het tegen
woordige Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen ondernomen, is
van beslissende betekenis in de geschiedenis van die land
streek geweest. Door het innemen van IJzendijke, Aardenburg
en Sluis kwam dat deel van Staats-Vlaanderen definitief bij
Nederland1). Voor IJzendijke dat door Maurits geducht
werd gefortifieerd was één der gevolgen het institueren
der hervormde kerk. De kerkeraadsacta zijn nog in hun geheel
aanwezig zij vormen de bron voor wat hier volgt. Het eerste
deel omvat de periode van november 1604 tot 2 juli 1623.
Op 3 november 1604 kwam ds G. Bucerus te IJzendijke om
voor de tijd van twee maanden de predikdienst en de herder
lijke verzorging der bewoners op zich te nemen ds Bucerus was
gezonden door de classis Walcheren en hield op 7 november
1604 de eerste predikatie in het Gouverneurshuis. Een maand
later 5 december preekte hij voor het eerst tweemaal per
zondag in het huis, dat de Roomsen voor de verovering van
IJzendijke als hun „tempel" hadden gebruikt en dat na de
bezetting door Maurits enige tijd als ammunitie-magazijn
dienst had gedaan.
Op 12 december 1604 deelde ds Bucerus van de kansel aan
de gemeente mee, dat men ingeval van ernstige ziekte niet te
lang moest wachten om de predikant te ontbieden, daar de
patiënt anders gevaar liep zijn verstand en begrip reeds door
de ziekte overweldigd te zien, zodat troost en onderwijzing
hem dus niet meer konden bereiken. Kerstdag 1604 hield hij
's morgens een preek over Christus' geboorte n.a.v. Lucas 2,
en 's middags preekte hij voorbereiding voor het eerste Heilig
Avondmaal, de volgende dag bediend.
Het sprak vanzelf dat er voor het prille leven der hervormde
1J. de Hullu. De verovering van het land van Cadzand onder het
beleid van Prins Maurits van Oranje in 1604.