59
1tijdens elke godsdienstoefening of kerkeraadsvergade-
ring present of bij de hand te zijn
2op order van de praeses de kerkeraadsvergaderingen te
convoceren
3) alle orders van de kerkeraad uit te voeren. Hij mocht
alleen met medeweten van de praeses zich „uit de stad"
begeven
4) vóór het eerste klokgelui zich te vervoegen aan de
pastorie van de predikant, die de dienst heeft, om te horen
of deze iets te zeggen had
5) bij donker weer na de godsdienstoefening van woens
dagavond de leden van de kerkeraad desgevraagd met
licht naar hun huizen te begeleiden.
Het was in die dagen gebruik dat de commandant der stad
de kerkeraad jaarlijks „vereerde" met een wagen turf. Zo
deed dat in 1750 Nicolaas van IJsselsteyn op verzoek van ds
Mattheus de Crane. De koster had tot taak met genoemde
turf het vuur te verzorgen voor de kerkdiensten, d.w.z. er op
toe te zien dat de stoof in de preekstoel en die onder de zit
plaatsen der ouderlingen, diakenen en predikantsvrouwen elk
met twee „gevonkte" kolen waren voorzien, zo nodig ook die
in de consistoriekamer 1
Wij gaan onze bloemlezing eindigen. Het deel der notulen,
dat handelt over de Patriottentijd in IJzendijke een periode,
die een nader onderzoek verdient is helaas niet meer aan
wezig. Zodoende hebben wij de jaren omstreeks 1760 als
eindpunt van onze studie genomen, temeer daar tijdsgebrek
ons verhinderde dit artikel verder uit te breiden. Ongetwijfeld
zijn uit de IJzendijkse kerkelijke archivalia nog wel bouw
stoffen te halen voor een vervolg op en een uitdieping van de
hierboven gegeven voorstelling.
AANHANGSEL.
LIJST VAN PREDIKANTEN DER HERVORMDE GEMEENTE
VAN IJZENDIJKE, 1606—HEDEN.
1606-1609. Daniel van Laren (Joost zn) (Larenius).
1610-1616. Joos van Laren de jonge.
1617-1653. Willem Comantius.
1654-1662. David de Moor.
1) Notulen consistorie IJzendijke 7 dec. 1750.
