OVER HET GEBRUIK VAN ARABISCHE CIJFERS
door
H. J. VAN GEUNS
Het algemene gebruik van de Arabische cijfers valt in onze streken
omstreeks het jaar 1550.
Ik heb daarover eens een onderzoek ingesteld en kreeg toen de volgen
de mededelingen.
Van de Heer Dr. W. S. Unger in maart 1924: In de stadsrekeningen
van Middelburg vindt dit gebruik eerst plaats in 1673. Tot dien zijn alle
posten in Romeinse cijfers gesteld. In het keurboek treft men voor 't eerst
het jaar 1563 als datering in Arabische cijfers aan, dit is echter dan nog
uitzondering. Op de stadsrekening 1518/19 is op het schutblad geschreven
1518, een weinig gothisch getekend. In de stadsrekening 1566 komen een
enkele maal Arabische cijfers voor.
Op een kistje in de Steenrotse stond 1491. Op de poort van Rammekens
1547. In Sluis, Hoogstraat no. 32, staan twee gevelsteentjes met jaartal
1566, het een in Arabische, het andere in Romeinse cijfers. (Nog aan
wezig?)
De Heer J. W. Perrels meldde mij 2 febr. 1928), dat in het archief van
Veere in de 15e eeuw sporadisch de Arabische cijfers voorkomen, ook zo
in de 16e eeuw, doch wel iets meer in de 17e eeuw, terwijl in de 18e
eeuw het gebruik aanzienlijk groter is, doch alleen in losse stukken of
brieven. Wat de stadsrekeningen betreft, zijn de Romeinse cijfers gebruikt
tot in 't begin van de 18e eeuw. De totalen b.v. zijn steeds geschreven met
Romeinse cijfers, doch in de omschrijving der posten treft men ook wel
eens de Arabische aan, doch sporadisch vóór 1600. De oudste steen met
Arabische cijfers te Veere is in het Schotse huis In den Struys 1565.
De Heer P. C. Gelleke meldde mij (18 maart 1938), dat in de notulen
van het in Zuid-Beveland liggende waterschap „De Breede Watering be
westen Ierseke", in 1650 voor het eerst gebruik is gemaakt van Arabische
cijfers, terwijl in de overlopers een overgangstijdperk is tussen 1650 en
1670.
117