De Mevere l) acht in navolging van de meeste schrijvers verkrijging
van zakelijke rechten, die niet in de wet geregeld zijn, niet mogelijk. Als
argument voert De Mevere onder meer aan het feit dat er geen algemene
regelen voor het vestigen van zakelijke rechten gegeven zijn, maar dat
voor ieder recht afzonderlijk de wijze van ontstaan wordt gegeven. Als
historisch argument wordt art. 973 van het ontwerp van 1820 genoemd,
dat het vestigen van niet geregelde zakelijke rechten eenvoudig verbiedt.
Beekhuis2! acht partijen niet bevoegd, naar eigen goedvinden zakelijke
rechten, ook buiten de in de wet genoemde, in het leven te roepen. Boven
dien vermeld ik hier dat het ontwerp-Meijers voor een nieuw B. W. in
art. 3. 4. 1. 2 nadrukkelijk bepaalt, dat alleen die zakelijke rechten geves
tigd kunnen worden die in de wet genoemd zijn. Voor hetgeen volgt ga
ik dan ook uit van de stelling dat vestiging van zakelijke rechten die niet
in de wet genoemd zijn niet mogelijk is.
1. 2 Wat moet men onder „regelen" van zakelijke rechten verstaan
Art. 28 van de ruilverkavelingswet 1954 (art. 12 van de herverkave-
lingswet) bepaalt dat de zakelijke rechten die op de onroerende goederen
rusten geregeld of opgeheven worden. Of onder het begrip „regelen" in
de overeenkomstige artikelen van de ruilverkavelingswetten 1924 en 1938
ook al opheffen is begrepen is weinig interessant, nu het opheffen met
name in het artikel is genoemd. Het is dus duidelijk dat de oude zakelijke
rechten opgeheven kunnen worden, onder regeling van de geldelijke ge
volgen daarvan, door ze niet meer op te nemen in het plan van toedeling.
Toepassing van deze mogelijkheid tot opheffing is door de wet niet
beperkt tot die gevallen waarbij niet-opheffing het totstandkomen van een
behoorlijke ruilverkaveling in de weg zou staan.
De betekenis van het begrip „regelen" van zakelijke rechten kan men
op twee manieren benaderen
a. Het regelen van zakelijke rechten houdt in dat de bestaande rechten
gehandhaafd blijven, zij het dan dat de mogelijkheid niet is uitgeslo
ten dat het bestaande recht, bijvoorbeeld ten aanzien van het object,
enigszins gewijzigd wordt;
b. Het regelen van zakelijke rechten betekent een veel dieper ingrijpen
in het bestaande recht: het oude wordt opgeheven en het nieuwe recht
gevestigd door overschrijving van de akte van toedeling.
1) p. 4 e. v.
2) p. 20—21.
29