A. Westveer heeft kunde en aanleg, doch geeft zich aan overdreven
godsdienstige begrippen over. Hij had zich kort tevoren van het Her
vormde kerkgenootschap afgescheiden. Men merkt het aan zijn neer
hangend hoofd en kwijnend oog. Nogtans vervult hij zijn ambtspligten
met getrouwheid. Ik heb niet kunnen bemerken dat hij zijne godsdienstige
begrippen zijnen leerlingen, die een lOOtal bedroegen, trachtte in te
prenten. Door eenen ondermeester wordt in een afzonderlijk vertrek zoo
tamelijk onderrigt in de Fransche taal gegeven.
Vlissingen. Hier is, gelijk te Middelburg, van stadswege gezorgd voor
het onderwijs der kinderen van behoeftigen en der burgers. De stads
armenschool behoort onder de vrij goede. Er waren 220 kinderen. De
stadsnederduitsche burgerschool van C. A. van Noppen is voortreffelijk.
Het onderwijs in de wiskunde wordt er zelfs hoog opgevoerd, ook ter
opleiding voor de Militaire Academie. Er waren nagenoeg 100 leerlingen.
De stadsfransche school heeft een zeer kundig, doch minder geschikt
onderwijzer, P. A. de Lignij. Niets was er in behoorlijken staat. Een
40tal kinderen zaten er aan twee dubbelde tafels en waren zoo geplaatst,
dat de onderwijzer de helft op den rug zag. Zijn toon was stroef en de
leerlingen waren lusteloos. De stadsfransche meisjesschool was in handen
van een weinig bedreven en weinig geschikte onderwijzeres. Het is
moeijelijk er een bekwaam voorwerp (sic!, R) te bekomen, omdat het
lage schoolgeld van een gering getal leerlingen, gevoegd bij 200,
stadstractement, geen genoegzaame middelen van bestaan oplevert.
Voorts bezocht ik er nog een 5tal bijzondere Nederduitsche scholen
der 2de klasse, waarvan slechts eene goed mogt heeten. De hoofdonder
wijzer aldaar, J. H. Maas, van de Roomsch Catholijke godsdienst, is een
gewezen matroos. Hij bezit geen uitgebreide kundigheden, maar heeft
eene natuurlijke en bevattelijke wijze om den leerlust te wekken. De
vorderingen der leerlingen waren voldoende.
Gemeentescholen. Van de gemeentescholen zijn door mij bezocht 13
van de 20 in het eiland Walcheren en de 4 scholen van het eiland Noord-
Beveland.
Walcheren. De 13 bezochte gemeentescholen van dit eiland zijn die te:
1. Aagtekerke; 2. Biggekerke: 3. Domburg; 4. Gapinge; 5. Grijpskerke;
6. Koudekerke; 7. Meliskerke; 8. Oostkapelle; 9. Serooskerke; 10. Sint
Laurens; 11. Vrouwenpolder; 12. Westkapelle; 13. Zoutelande.
Het lokaal te Meliskerke is gebrekkig en veel te klein. Dat te Gapinge,
Grijpskerke, St. Laurens en Zoutelande in goeden staat, dat der overige
dorpen middelmatig. De voornaamste gebreken bestaan hierin, dat zij te
8