havenplaatsje aan de Oosterschelde en verkeerde bij de overstroming op
5 November in een eilandje binnen de wallen van de stad, die sedert in
verval raakte en in 1631 geheel verlaten werd.
Bij de niet eerder beschreven overblijfselen, die afkomstig zijn uit deze
verzwolgen vestigingen in totaal 32 schedels of fragmenten ervan en een
aantal lange beenderen zijn dan voor het onderhavige onderzoek op te
nemen de resten uit een bakstenen sarcophaag met fresco-binnenbeschilde-
ring (druiventrossen) uit Aardenburg, die zich vroeg in de Middeleeuwen
laat dateren en een drietal objecten van het op een afstand van één km van
Middelburg gelegen Brigdamme, waar de in 1200 gebouwde kerk in 1562
afbrandde en het niet zeker is of er sedert nog begraven werd. Ten slotte is
er de beschikking over een femur, gevonden in een bakstenen sarcophaag te
Middelburg Korte Burg, hoek Bogardstraat.
De stukken gemerkt 2428 van Emelisse, kwamen eveneens tevoorschijn
uit een gemetselde bakstenen sarcophaag. Deze vondstomstandigheid vestigt
de aandacht op bijzettingsgebruiken. Uit de beschikbare literatuur valt af
te leiden, dat er zowel gemetselde sarcophagen, waarin dus één lijk werd
begraven, worden aangetroffen, als gemetselde kelders voor in de regel even
eens één lijk in een houten kist; volgens de heer Rosseel30) gingen de ge
metselde sarcophagen, die dus als kist dienst deden, vooraf aan de kelders.
De Man vermeldt niet alleen gemetselde sarcophagen, maar ook stenen
kisten, waarvan kist en deksel elk uit één stuk bestaan; zij zouden
gevolgd zijn door loden kisten. Het gebruik van kisten wordt vermoed
niet alleen met betrekking tot de kelders, die in 1827 te Aardenburg zijn
uitgegraven, maar ook tot die welke vóór enkele jaren aan de dag kwamen
bij de restauratie van de Sint Bavo kerk aldaar. (Jaarverslag Archief Zeeuwsch
Genootschap der Wetenschappen 1935 en Dr. H. E. s'Jacob 1955: Beschil
derde middeleeuwse grafkelders te Aardenburg en Sluis. Buil. Kon. Ned.
Oudheidk. Bnd. Serie 6 Jrg. 8 Afl. 4), en zulks zal waarschijnlijk ook
kunnen gelden voor de resten 2813 van het onderhavige skeletmateriaal.
Zekerheid heeft men ten aanzien van de 15e eeuwse kelders, die te
voorschijn kwamen op het Schuttershof te Middelburg, waarvan men in één
(250 x 77 x 87 cm3) die waarschijnlijk gediend heeft voor twee bijzet
tingen de overblijfselen van kisten heeft gevonden.
Daarentegen zou de 13e eeuwse sarcophaag van Waarde (Zuid-Beveland)
geen kist bevat hebben (Jaarverslag Arch. Zeeuwsch Gen. der Wetenschap
pen 1929), evenmin als de tufstenen sarcophaag van „Bloemendaal" te
Domburg (de Man), welk exemplaar geen bodem gehad heeft.
30) te Aardenburg; mondelinge mededeling aan P. J. van der Feen.
22
