waarin o.a. dierlijke producten verwerkt waren. Tenslotte waren er de
levenloze aardproducten, zoals gesteenten en metalen, waarvan soms
reeds het magnetisme als een geheimzinnige kracht werd vermoed. Van de
boven de aarde uitgespannen hemel uit achtte men op gezag van de
Grieken en vooral van de Arabieren, behalve een godskracht en de daaraan
tegengestelde diabolische machten, vooral de invloed van zon, maan en
sterren van beslissende betekenis voor alle levensfacetten van de mens.
Deze „wetenschap", astronomie geheten, vormde in de middeleeuwen nog
een zeer belangrijk steunpunt voor de geneeskunde.
Naderhand kwam de term astrologie in gebruik, welke eerst nog weten
schappelijke allure houdend, meer en meer een magisch begrip werd, ter
wijl de astronomie tot exacte wetenschap evolueerde. Klimatologische
invloeden op het menselijk lichaam en op ziekten kregen verder opnieuw
belangstelling.
Doordat Lemnius op vele toen levende vragen antwoord trachtte te geven,
zal hij voor velen een vraagbaak zijn geweest. Als zodanig is hij een figuur
van Europese betekenis geworden zijn werken waren aanwezig in de
bibliotheken van medici en andere geleerden. De drukkers van de in de
wetenschappelijke taal dier dagen, het Latijn, geschreven originalia waren
Nutius, Simon en Plantijn te Antwerpen. Herdrukken en vertalingen ver
schenen te Antwerpen, Gent, Leiden, Parijs, Lyon, Orleans, Londen, Oxford,
Keulen, Frankfort a.d. Main, Heidelberg, Jena, Erfurt, Leipzig en Venetië. De
eerste publicatie De Astrologia verscheen in 1554 te Antwerpen, zijn opera
omnia (verzamelde werken) in 15961611 te Frankfort, de laatste herdruk
van De Miraculis in 1666 te Leiden, de laatste herdruk van de Duitse verta
ling van dit werk in 1672 te Frankfort.
Behalve uit de vele herdrukken van zijn werken, blijkt ook uit andere bron
nen, dat Levinus Lemnius' roem nog lang na zijn dood voortleefde. Ludo-
vico Guicciardini, van oorsprong een Florentijn, die vrij lang te Antwerpen
woonde, heeft in zijn beschrijving der Nederlanden30, naast enige critiek,
prijzende woorden aan Levinus Lemnius gewijd. Hij noemt als belangrijke
figuren, die in Zierikzee geboren zijn Levinus Lemnius Doctoor
der Medicynen, wel gheschickt in gheleertheydt, soo veel treffelijcke
wercken door hem ghemaeckt betuyghenzijn sone Wilhelm overmidts
zyne bequaamheydt geworden des Conincks van Sweden Medicijn
Nagtglas7 citeert Viverius in diens Wintersche Avonden of Nederlandsche
Vertellingen, 1650 „Lemnius, dat edel verstand en die getrouwe man die
alle pestkranken bezocht, en aan niemand in zulk een tijd zijn hulp heeft
geweigerdDeze Viverius, zelf medicus te Amsterdam31, noemt Lem
nius, in een boekje in dichtvorm over pest32, onder „de allerbesten schrij
vers/die van de Peste handelen/als Hippocrates/Pareus/Heurnius/Fracas-
torius/Lemnius". Ook de bekende dr. Johan van Beverwijck (15941647),
medicus te Dordrecht, haalt Lemnius verscheidene keren aan in zijn des
tijds belangrijke boek Wercken der Geneeskonste. Hij citeert zelfs van
Lemnius een psychiatrische casus van doodswaan, en voorziet die van een
aardige illustratie, de genezing daarvan voorstellende (Schat der Gesond-
heyt, p. 46). De Leidse hoogleraar en historicus Marcus Zuerius van Box-
horn, die evenals Van Beverwijck door zijn familie enigszins met Zierikzee
verbonden was, noemt Lemnius meer dan eens in de door hem herziene