en respecteert Karei V en Filips II als wettige heersers over deze landen.
In Paraenesis Cap. 31 noemt hij weliswaar even de godsdiensttwisten, „ut
superiore anno in Belgica evenit", welke een vorig jaar in de Nederlanden
ontstonden, maar deze moeten volgens hem door verzoening worden opge
lost. Hier blijkt nog eens duidelijk de geestelijke verwantschap met Eras
mus. Merkwaardig is dat hij naast deze vredelievende houding in zijn
medische beschouwingen nogal eens vergelijkingen trekt met militaire
gebeurtenissen, zoals belegeringen en de in zijn tijd moderne schietwapens.
Of dit verband houdt met een mogelijk in zijn jeugd opgedane ervaring,
durf ik niet met zekerheid te zeggen.
ZINSPREUKEN
Twee zinspreuken heeft Levinus Lemnius als geestelijk geleide gehad71,
n.l. die welke op een steen boven de deur van het destijds door hem be
woonde huis heeft gestaan: „irrecuperabilium rerum summa felicitas obli-
vio" (het hoogste geluk ten opzichte van onherstelbare zaken is vergetel
heid) en „omnia serio" (alles met ernst), genoteerd bij twee van zijn por
tretten. De eerste is, getuige het in de Tegenwoordige Staat der Vereenigde
Nederlanden72 vermelde, zeker nog in 1751 in de St Anthonisstraat (thans
Manhuisstraat) leesbaar geweest. De optimistische ondertoon zal mogelijk
mede door de levensloop van zijn zoon, in zijn levensavond wat getemperd
zijn. Misschien heeft daardoor toen de tweede voor hem meer betekenis
gekregen.
LEVENSEINDE
Zijn bescheidenheid blijkt uit het door hemzelf gekozen opschrift op zijn
grafzerk (fig. 5). In overeenstemming met dit opschrift is de aantekening
in het Zierikzeese register van begravingen op 1 juli 1568 „Item Mr. Lie-
vens Lemse Doctoer in de medicine en wert begraven den 4 Julio". De
stad Zierikzee heeft na zijn dood van haar dankbaarheid willen getuigen,
hetgeen blijkt uit een gedeelte uit het register van de Stadsnotulen :73
„Gagien, wedden en tractementen De erfgenamen van Levinus Lems
het volle tractement geaccordeert. De erfgenamen van Liev(en) Lems het
volle pensioen toegestaan uyt consideratie der goede diensten van den
overleden(e). 24 okt. 1568".
PORTRETTEN
Nagtglas74 vermeldt van Levinus Lemnius twee portretten (1) de afbeel
ding, een houtgravure, met 'aetatis suae anno 60', afgedrukt in de uitgave
van 1566 van het werk over de bijbelse gewassen; deze is waarschijnlijk
de meest betrouwbare.75 De latere uitgave van dit boek, met gewijzigde
titel, heeft een veel grover getekend portret, met als randschrift de naam
zonder aetatis suae. (2) Het bekende portret in de Zelandia lllustrata, ook
