Olai. De samenwerking tussen de beide hofartsen was toch al niet
harmonisch. Olai, die als eerste Zweed geneeskunde had gestudeerd (in
Wittenberg) en die al aan het hof was tijdens koning Gustaf Wasa,
daarnaast bevriend was met Göran Persson (misschien via Wittenberg),
had een duidelijke jalousie de métier tegen Lemnius. Overigens was
Olai toch wel een integer man, die eveneens zijn vorst trouw steunde
en "bewaakte". Willem zou, door geldzorgen gekweld studiekosten
van de beide zoons uit het eerste huwelijk en verliezen door schip
breuken in 1566 Hundhammar aan Olai verkocht hebben. Dit
wordt weliswaar door de zoon Stefan ontkend, maar de processtukken,
aangehaald door Hult, getuigen er toch van dat Willems privé-leven
niet zonder ernstige zorgen verliep.
TWEEDE HUWELIJK
Intussen had hij tevoren het huwelijksgeluk hervonden: op 18 juli 1563
hertrouwde hij met de Zweedse Elin Sasse, dochter van de legeroverste
Stefan Sasse. Hult vermeldt op die dag uit de rekeningen van het pa
leisarchief: "Voor de bruiloft van dr. Wilhelm in de stad. Voor de
vorsten en freules 10 kannen rijnwijn". Op een andere plaats in deze
bron staat dat toen ook rode wijn geschonken is.
Dit huwelijk is vermoedelijk harmonisch geweest. Willem werd er door
opgenomen in een familie met connecties in de hogere militaire krin
gen, corresponderend met zijn hoge positie aan het hof. Daar konden
zijn talenten tot volle ontplooiing komen als eerste lijfarts des konings:
de dagelijkse zorg voor de koning in het paleis te Stockholm die ern
stige toewijding vereiste, en de begeleiding van de vorst tijdens inspec
tiereizen, van belang voor de oorlog met Denemarken. Verder was er
het overleg met zijn collegae over de medische verzorging van de hof
houding, waarbij de samenwerking met Dr. Olai niet altijd zonder span
ningen verliep. Ook had hij het oppertoezicht en de verantwoordelijk
heid over de hofapotheek. Buiten zijn werk aan het hof had hij een
actieve rol bij een pestepidemie in 1565. Reeds in het begin van zijn
aanstelling werd door de koning zijn aandacht gevraagd voor werk
zaamheden in algemeen-medische zin. Hij adviseerde op diens verzoek
inzake de organisatie van geneesmiddelenvoorziening en ziekenhuis
wezen op voortreffelijke wijze. Dit rapport zal ik aan het eind van dit
artikel nog nader toelichten. Het verzoek van de koning paste in het
kader van vernieuwingen en sociaal-hygiënische maatregelen, die deze
trachtte door te voeren.
133
