leman, J. Priester, Leendert Janse, G. F. W. Baehr. Van 18461860
vervulde Janse de functie van lector. Hij was tevens docent voor het
Dames Physica. Intussen gaf van 1856 af ook Dr G. van Hennekeler
een deel der lessen. Deze laatste was van 18601866 de enige lector,
totdat in 1866 Dr F. Seelheim er bij werd benoemd en in 1867 Dr H.
van Hall. Zij kregen f. 10.per les.
In 1873 viel Van Hall af en in 1878 Seelheim. Nieuw benoemd werden
Dr J. J. Couvée (1878) en Dr H. Japikse (1879). Het tarief was intus
sen opgeklommen tot f. 15.per les. In 1882 trad Van Hennekeler af,
zodat Couvée en Japikse overbleven, terwijl incidenteel verschillende
andere leden uitgenodigd werden om enkele lessen te geven. Al deze
heren werden elk jaar opnieuw door het bestuur uitgenodigd. De keuze
van de onderwerpen van hun voordrachten werd meestal aan de spre
kers zelf overgelaten. De lezingen werden gewoonlijk in het Museum
Medioburgense gehouden, een enkele maal ook in de H.B.S. Demon
straties met de instrumenten van het Gezelschap vormden een belang
rijk onderdeel van de lessen.
Gedurende enige jaren hielden enkele leden van het Gezelschap de
wintervoordrachten. Van 1896 af werden ook zo nu en dan sprekers
van buiten Zeeland uitgenodigd. Het waren niet langer "lessen", maar
"lezingen" of "voordrachten" op universitair niveau door een ruime
keuze van sprekers. Demonstraties met de instrumenten van het Gezel
schap vonden hoe langer hoe minder plaats. Daarentegen begon het
vertonen van lantaarnplaatjes, en later ook van films, die door de
sprekers zelf werden meegebracht, meer en meer gebruikelijk te
worden.
Steunend op de traditie der 18de en 19de eeuw gaf men in het begin
der 20ste eeuw de voorkeur aan series van meer dan één lezing over
één onderwerp door één spreker34. Zo hield Prof. Hugo de Vries in
1903 vier lezingen over de leer der erfelijkheid, maar verder is dit niet
voorgekomen.
De onderwerpen waren niet langer uitsluitend van natuurkundige aard.
Ook medische, chemische, wiskundige, meteorologische, biologische en
geologische komen op de programma's voor. De sprekers werden met
zorg uitgekozen; men treft er vele beroemde namen bij aan, zoals
Hugo de Vries, J. D. van der Waals, K. Martin, E. Dubois, F. A. F. C.
Went, L. Bolk, C. Winkler, Joha Westerdijk, H. J. Jordan, H. A.
Brouwer, C. U. Ariëns Kappers, H. Zwaardemaker, H. A. Lorentz,
B. van Everdingen, M. Straub, L. van Itallie, W. A. J. M. van Water
schoot van der Gracht, W. H. Julius, J. H. F. Kohlbrugge, H. J. Ham
burger, R. Magnus, K. H. Bouman, G. Jelgersma, J. P. Kleiweg de
34. Not. algemene verg. 24.IV.1901 en 30.IV.1902
33
