8. Vox humana 8'
Koppelingen:
Hoofdwerk-Rugwerk
Hoofdwerk-Echowerk
Pedaal-Hoofdwerk
Pedaal-Rugwerk
Pedaal-Echowerk
2. GESCHIEDENIS VAN DE ORGELKAS
a. OPSTELLING EN UITERLIJK IN 1643
Aan de hand van een onderzoek van de orgelkas en gegevens in de
kerkrekeningen is het mogelijk geweest de opstelling en het uiterlijk
van het orgel in de 17e eeuw grotendeels te reconstrueren.
De oorspronkelijke plaats van het orgel kan men afleiden uit een op
gave van wapens en blazoenen in de begraafrekening van 166659.
Daarin is aan de zijde van het transept sprake van een wapen aan de
pilaar naast het orgel. Het orgel moet zich dus tegen de voormalige
westwand van het koor hebben bevonden. Uit de kerkrekeningen blijkt,
dat het was opgesteld op een zoldering gedragen door pilaren60.
De tegenwoordige lijst onder het orgel draagt met vooruitspringende
gedeelten nog de herinnering aan de indeling van het vroegere oxaal:
twee pilaren op de deellijnen van balkon en orgelkas, twee op de hoe
ken van de zoldering. De oorspronkelijke indeling van de balustrade
(zie hieronder) wijst een afstand van 8.09 m. tussen de buitenste pila
ren uit. De bestaande balkconstructie van de orgelzolder is ten dele
afkomstig van de voormalige zoldering. De balken zijn echter aan de
achterzijde ingekort, zodat de oorspronkelijke diepte van de zoldering
onbekend blijft. Aangezien men in de 18e eeuw in de veelhoekige koor
sluiting plaats had voor vijf spaanbalgen zal de diepte in de 17e eeuw,
toen het orgel vier balgen telde, niet veel groter zijn geweest.
De oorspronkelijke indeling van de balustrade kunnen we uit de nog
bewaard gebleven gedeelten reconstrueren. De huidige balustrade be
staat uit een aantal gedeelten van verschillende herkomst. De pilaren
van het gedeelte tussen orgelkas en muur zijn van een grove makelij en
zijn op onbeholpen wijze op de profielen van de balustrade aangeslo
ten. Dit gedeelte moet oorspronkelijk slechts vlakke stijlen hebben
gehad met verspringende profielen en in de voetlijst eikenhouten blaas-
knorren (langwerpige, halfronde, aan onder-, en bovenzijde afgeronde
motieven). Op grond van deze eenvoudige uitvoering moeten deze ge
deelten worden toegeschreven aan de zijkant van de voormalige zol-
8. Trompet 8'
9. Trompet 4'
Tremulanten Rugwerk en Echowerk
x historisch pijpwerk
63
