instrument en werd het oude orgel met goedvinden van Monumenten
zorg gesloopt en voor oud metaal verkocht. Wat de beweegredenen
hiervoor waren heb ik niet kunnen vaststellen; het schijnt dat de on
zorgvuldige demontage in verband met het herstel van de kerk hier
aan ten dele debet was. Hoe dit ook zij, het resultaat is dat een waar
devol Van Peteghem-orgel dat zeer wel gerestaureerd had kunnen
worden door onzorgvuldigheid verloren is gegaan, een zwarte blad
zijde uit de geschiedenis van de naoorlogse monumentenzorg82.
Het nieuwe orgel van de fa. Flentrop valt buiten het kader van deze
studie. Wel verdient het rugpositief vermelding. De kas hiervan is af
komstig uit de Rooms-Katholieke Kerk te Groessen. Volgens het
handschrift Broekhuyzen werd het orgel in deze kerk gebouwd door
de orgelmaker Keurten te Huissen, waarmee moet zijn bedoeld A.A.
Courtain. Het orgel werd in 1822 gerepareerd door N.A. Lohman
te Groningen en had omstreeks het midden van de vorige eeuw deze
dispositie83:
1. Bourdon 8' 6. Quint 3'
2. Gedekt 8' 7. Mixtuur 3-4 st.
3. Prestant 4' 8. Cimbel
4. Fluit 4' 9. Kromhoorn 8'
5. Octaaf 2' 10. Schalmei 8'
Tremulant, ventiel, aangehangen pedaal.
Bij deze nu als rugwerk gebruikte orgelkas is door de architect E.A.
Canneman een hoofdwerkkas ontworpen. Het rugwerk bezit fraai snij
werk dat goed past bij de 18e-eeuwse preekstoel van de St. Bavokerk.
ST. ANNA TER MUIDEN, HERVORMDE KERK
Het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente te St. Anna ter Muiden
is een kleine 17e-eeuwse aanbouw van een middeleeuwse toren. Deze
toren was de kruisingstoren van de middeleeuwse kruiskerk. Uit enige
bewaard gebleven middeleeuwse rekeningen blijkt dat deze kerk in
het midden van de 16e eeuw een orgel rijk was. Jacob de Wulf, kos
ter-organist ontving in 1553 18 als organist. De organist van Sluis
visiteerde het orgel in 1564 voor 18 schellingen84. Bij de troebelen
aan het begin van de opstand ging met de kerk ook het orgel ver
loren.
Na de vrede met Spanje werd in 1653 een klein zaalkerkje aan de
zuidzijde van de oude vieringtoren gebouwd. Hierin is in 1871 door
de fa. H. Knipscheer te Amsterdam een klein orgel geplaatst van de
volgende dispositie:
1. Prestant 8'disc. 6. Quint 3'
2. Bourdon 8' bas hout 7. Terts 1 3/5'
140
