GROEDE, LUTHERSE KERK
De Lutherse Gemeente te Groede bezat omstreeks het einde van de
vorige eeuw een historisch orgel, van oorsprong een groot huisorgel.
Het was afkomstig van de Lutherse Gemeente te Veere, die het had
aangekocht in 1800. De herkomst van het orgel wordt niet vermeld.
Frederik van der Weele te Middelburg repareerde het orgel in 1802
en vermoedelijk was hij het ook die omstreeks de zelfde tijd een plan
voor uitbreiding van het orgel indiende90. In dit plan werden twee
voorstellen gedaan. Volgens het eerste zou een windlade van twee
octaven met een prestant 8' bas en trompet 8' bas ter aanvulling van
het bestaande orgel en als vrij pedaal worden toegevoegd. De prestant-
pijpen zouden in een nieuw te maken front worden geplaatst. Het
tweede ontwerp omvatte behalve deze uitbreiding ook de bouw van
een positief met vijf registers. Beide werken zouden in een geheel nieu
we kas worden geplaatst (zie de bijlage). Met het laatste plan zou
200 zijn gemoeid, een bedrag dat de pas opgerichte gemeente on
mogelijk kon opbrengen. Het plan is dan ook niet uitgevoerd. Door
dit voorstel kennen we de oorspronkelijke dispositie:
1. Prestant 8'discant 6. Octaaf 2' bas/disc.
2. Holpijp 8' bas/disc. 7. Nasard 3' bas/disc.
3. Prestant 4' bas/disc. 8. Mixtuur 3 st. bas/disc.
4. Quintadeen 4' bas 9. Cornet 5 st. disc.
5. Fluit 4'bas/disc. 10. Basson 8'bas/disc.
De Lutherse Gemeente te Groede kocht het orgel in 1836. Volgens
de opgave van Broekhuyzen werd het instrument in 1838 gerepareerd
door F.C. Smits te Reek. Deze voorzag het orgel van een pedaal, voeg
de een viola di gamba 8' discant toe en moet, wanneer de opgave van
Broekhuyzen correct is, de quintadeen 4' bas in een quintadeen 8' bas
hebben veranderd91. In welk jaar het orgel uit de Lutherse Kerk te
Groede verdwenen is, blijkt niet uit de notulen van de kerkeraad.
Volgens overlevering zou het door een van de predikanten voor een
harmonium zijn ingeruild.
GROEDE, HERVORMDE KERK
In de Hervormde Kerk te Groede bevindt zich een orgel in 1903 ge
leverd door J.H. Kruse te Leeuwarden. Het heeft deze dispositie:
1. Bourdon 16' 6. Fluit d'amour 4'
2. Prestant 8' 7. Octaaf 2'
3. Bourdon 8' 8. Quint 3'
4. Viola di Gamba 8' 9. Trompet 8' bas/disc.
5. Octaaf 4'
144
