evident een Zuid-Nederlands bouwer geweest; het lijkt me dan ook
niet gewaagd te veronderstellen dat ook hier de familie Delhaye
aan het werk is geweest.
Het "Hervormde" orgel onderging in de 19e eeuw nog enige veran
deringen en herstellingen110. In 1856 werd het gerepareerd door J.F.
Kleyn te Middelburg. In 1871 bracht J. Vergaerdt te Gent nieuwe
frontpijpen aan. Bij een revisie omstreeks 1900 werd het pijpwerk
van fourniture, cimbel, terts en clairon weggenomen, op welke lege
plaatsen de fa. A. Standaart in 1923 een viola 8', voix celeste 8' en
violine 4' aanbracht. Inmiddels waren de kosten van onderhoud van
het schip van de kerk niet meer te dragen voor het handjevol Her
vormden zodat dezen dit deel van de kerk aan de Katholieken te koop
aanboden. Hoewel dit grote financiële offers eiste, accepteerde de
parochie te Hulst het aanbod en nam meteen de restauratie van de
kerk ter hand. De orgels werden voorlopig gedemonteerd en opge
slagen.
De plannen met betrekking tot de beide orgels werden uitgewerkt
door de Nederlandsche Klokken- en Orgelraad, met name door mr.
A. Bouman en dr. Caecilianus Huygens. Aanvankelijk overwoog men
restauratie van het "Hervormde" orgel. Een probleem was echter dat
het oxaal geen plaats bood aan het zangkoor en noch de architect,
noch Monumentenzorg durfde het aan het oxaal te vergroten. De
orgelbouwer voorzag bovendien moeilijkheden met de windlade in
verband met de verwarming. Ook overwegingen van financiële aard
deden van restauratie van het Isoré-orgel afzien. Het eindresultaat
was een in onze ogen nogal dwaze oplossing: men besloot een wind
lade van het in 1874 door Cavaillé-Coll voor het Paleis voor Volks
vlijt te Amsterdam gebouwde orgel aan te kopen en met een selectie
uit het pijpwerk van het "Hervormde" en "Katholieke" orgel hiermee
een nieuw instrument op te bouwen, op een nieuwe koorgalerij boven
de sacristie in het noordtransept. Dit orgel kreeg een zinken fantasie
front en electropneumatische tractuur. De dispositie was als volgt:
1Prestant 8' zink, grotendeels nieuw
2. Holpijp 8' overwegend oud
3. Zwitserse pijp 8' nieuw
4. Octaaf 4' grotendeels oud
5. Fluit 4' idem
6. Octaaf 2' idem
7. Quintfluit 3' idem
8. Mixtuur 4 st. idem
9. Cimbaal nieuw
10. Cornet 5 st. oud
11Sesquialter 2 st. oud
12. Trompet 8' nieuw Pedaal: Subbas 16' bestaande pijpen.
151
