68. Stadsarchief Brugge, Hallegeboden 1553-1584, f° 19, uitgegeven in: L. Gil-
liodts van Severen, Mémoriaux de Bruges, dl. II, p. 19-20. Zie over dit alles
ook: L. Gilliodts van Severen, Inventaire dl. IV, Brugge 1876, pp. 407-409;
L. Gilliodts van Severen, Les registres des "Zestendeelen"p. 30; H. Stal-
paert, Volkskunde van Brugge, Brugge 1974, p. 43-47; M. Coornaert, Over
dektegels, vloertegels en haardtegels, pp. 117-122. Vgl. ook A. van de Velde,
Het bouwvak. Losse bladen over oude Brugse Ambachten (Brugge 1914),
pp. 16-18.
69. Meest recent in: L. Devliegher, De huizen te Brugge, Tielt-Amsterdam 1975,
p. XVII.
70. Cl. V. Trefois, Ontwikkelingsgeschiedenis van onze landelijke architectuur,
Antwerpen 1950, p. 102.
71. Cl. V. Trefois, Strodekker en strodekkerstechnieken [1], in: Oostvlaamse
Zanten, 44 (1969), p. 212 noot 5.
72. De eerste omwalling van Brugge werd aangelegd in 1127-1128. In de on
zekere dagen die volgden op de moord van graaf Karei de Goede (2 maart
1127), hebben de Bruggelingen met grote haast hun stad versterkt: in drie
dagen tijds was het 3950 meter lange tracé afgewerkt! Het volgde de loop
van de nu nog bestaande "binnenreien". In mei 1128 werden er belangrijke
verbeteringen aangebracht, o.m. door het graven van een aantal grachten.
In de ruim anderhalve eeuw die daarna volgde kende de stad een dusdanige
uitbreiding, dat op het einde van de dertiende eeuw nieuwe, veel ruimere
verdedigingswerken noodzakelijk wax'en. Dit werd dan de tweede of grote
omwalling, aangelegd in 1297 en volgende jaren, met een lengte van bijna
6800 meter. Vier van de negen stadspoorten en het grootste deel van het
tracé (de vestingen) zijn nog bewaard - E.I. Strubbe, Van de eerste naar
de tweede omwalling van Brugge, in: Handelingen van de Société d'Emu-
lation te Brugge, C. (1963), pp. 271-300; J.A. Van Houtte, Brugge vroe
ger en nu, Antwerpen-Bussum 1969. pp. 8-9 en 19-21.
73. Stadsarchief Brugge, Nieuwen Groenenboec onghecotteerd, f° 226 v.
74. Vgl. noot 72.
75. "...voort dat de voorseide strodeckers ende haerlieder naercommers van nu
voort an alomme elre dan voorscreven staet met stroo decken zullen moghen,
maer en zullen gheene nieuwe huusen waer die staen binnen der stede van
Brugge die jaerlicx in heure ghelden xx s groten of der boven met stroo
vermaken ofte stoppen in eenighen manieren; voort dat alle dandere huusen
ende cameren die de voorseide stroodeckers of huerlieder naercommers on
der de voorseide somme jaerlicx gheldende ende staende tanderen straten
ende plaetsen dan voorseit es, van nieus met stroo decken zullen, de ghone
die de voorseide huusen zullen doen maken ende decken, die ghehouden zul
len worden die binnen te doene plaesteren tooten filieringhen omme te bet
bewaert ende verzekert te zine van brande ende scade". Stadsarchief Brugge,
Nieuwen Groenenboec onghecotteerd, f° 226 v.
76. Stadsarchief Brugge, Hallegeboden 1603-1616, f° 417 v - gedeeltelijk uit
gegeven in: L. Devliegher, De huizen te Brugge, p. XXXIII.
77. Stadsarchief Brugge, Hallegeboden 1617-1636, f° 434-434 v - uitgegeven
in: L. Gilliodts van Severen, Mémoriaux de Bruges, dl. II, p. 196-199. Zie
ook L. Devliegher, a.w., p. XVII. Te Antwerpen was het vanaf 26 novem
ber 1546 verboden nog 'huysen of looven... met eenige houten stagien of
houten gevelen' te 'maeken oft timmeren' (F. Prims, Houten gevels, pp.
356-358).
34
