Afb. 9. Abdij van Middelburg. Schetstekening door Ad. Mulder, Rijksbouw
meester voor de Monumenten. Dit soort kladopmetingen diende als basis voor
de uitgewerkte tekeningen van de bestaande toestand, die vóórdat de restau
ratie aanvangt, gemaakt behoren te worden.
Afb. 10. Abdij van Middelburg. Tekening door Ad. Mulder, Rijksbouwmeester
voor de Monumenten, van de toestand vóór de restauratie door Frederiks. De
doorsnede brengt de westmuur van de Kamer van Gecommitteerde Raden in
beeld. De deur met briefpanelen, links van de schoorsteen, geeft toegang tot de
vergaderzaal van de Staten. Op het gevelaanzicht van de Statenvleugel, links van
de middeleeuwse traptoren, de twee vensters waarmee de Kamer van Gecom
mitteerde Raden uitziet op het met bomen beplante Abdijplein.
Foto: Rijksdienst Monumentenzorg, Zeist.
Afb. 11. Gedeelte van de Abdij. Aquarel uit 1846 door J.J. Worrell. Links van
de Witte Toren de Statenpoort en rechts de vensters van de Kamer van Ge
committeerde Raden. Let op de 18de-eeuwse vensterindeling; dit kunnen de
zes schuiframen zijn, die in de kamers van de "Fleeren Staten en die der Heeren
van den Rade" in 1761-1762 nieuw werden gemaakt.
Foto: Rijksdienst Monumentenzorg, Zeist.
Afb. 12. Statenpoort te Middelburg (zie tekst blz. 35).
Foto: Rijksdienst Monumentenzorg, Zeist.
Afb. 13. Voorhuis van het huis De Globe te Middelburg, vroeger Rotterdamse
kaai O 244, in 1940 verbrand. Gezicht van de voordeur naar de reeks van drie
in grenenhout gesneden poortjes. Aan de stilering van de Statenzaal en annexen
bij de vertimmering van 1678-1679 kwamen festoenen, cartouches, consoles en
pilasters te pas. Deze afbeelding van een rijke woonhuisdecoratie uit dezelfde
periode in Middelburg geeft een goede indruk hoe wij ons deze elementen in de
vormgeving dienen voor te stellen. Het lijst- en loofwerk kan oorspronkelijk (ge
deeltelijk) gepolychromeerd zijn geweest of verguld.
Foto: Rijksdienst Monumentenzorg, Zeist.
Afb. 14. Verwelkoming van Prins Willem V in de Staten van Zeeland op 19
juni 1786. Illustratie door M. de Sallieth. Zij wordt genoemd in het boekwerk
van F. Muller, Nederlandsche Historieplaten, deel II, no. 4719 en is aanwezig
in de collectie Atlas van Stolk, Rotterdam. Een speciale commissie bestaande
uit een afgevaardigde van elk der stemhebbende steden met de Secretaris van de
Staten haalde de Stadhouder af en bracht de Prins in de vergadering. Op de
afbeelding zit Prins Willem V als Eerste Edele in een armstoel aan het hoge
einde van de tafel. De Raadpensionaris Mr. L.P. van de Spiegel spreekt uit
naam van alle leden een welkomstwoord. De Statenzaal was kort te voren
opgeknapt. Een aantal van de Lodewijk XVI stoelen komen nog voor in de
"Voorloopige lijst van Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst
voor de provincie Zeeland" van 1922. Op de afbeelding is duidelijk zichtbaar, dat
destijds het wapen van Zeeland de rugleuningen der stoelen decoreerde. De
stenen kachel in de zaal werd in 1785 weggebroken en opgeruimd; voorts werden
de muur en de "schouw" weer volgemetseld. Op de tekening is de kachelnis
van 1763 dan ook niet meer te zien. De afbeelding is merkwaardig voor wat be
treft de wandbehandeling: de wijze waarop de tapijten zijn afgebeeld roept vraag
tekens op. Uit de tekening zou men opmaken, dat de tapijten niet meer compleet
zichtbaar zijn tengevolge van een raamwerk, dat op de muur is aangebracht.
Nadere gegevens over deze fase zijn niet bekend uit schriftelijke overlevering of
110
