cessievelijk aan het licht kwam. Wel publiceerde P.K. Dommisse in
1904 over de Abdij een bijdrage als onderdeel van een grotere studie.1
Uit de weinige geschriften, die over de bouwgeschiedenis van de Abdij
verschenen zijn, blijkt ook dat in het tijdperk tussen 1886 en het uit
breken van de Tweede Wereldoorlog geen diepgaand onderzoek in
gesteld werd.
De brand op 17 mei 1940 verwoestte bijna het gehele complex. De
gelegenheid tot het doen van onderzoek heeft zich toen wederom
voorgedaan. Er heeft toen een bouwkundig-historisch onderzoek
plaats gehad, waarvan de resultaten zijn neergelegd in een (niet ge
publiceerd) voorlopig verslag (1944), dat de basis vormde voor een
aantal suggesties inzake het herstel der gebouwen.2 Er wordt hierin
maar weinig aandacht besteed aan de veranderingen in de Abdij
gebouwen nadat deze als regeringscentrum gingen fungeren. De reden
was waarschijnlijk, dat deze veranderingen kunsthistorisch van minder
belang geacht werden.
In dit artikel zal getracht worden deze leemte wat op te vullen. Een
markant punt als de oude Statenzaal, als vergaderzaal het centrum
van de Zeeuwse regeringsgebouwen, kan in de geschiedenis van de
Abdij van Middelburg niet gemist worden. Dit is dan ook de reden
om aan deze zaal aandacht te besteden.
Na een introductie zal de behandeling voornamelijk geconcentreerd
worden op drie hoofdmomenten in de geschiedenis. Het gaat daarbij
om een ingrijpende verbouwing 1678-1679, een opknapbeurt in 1784-
1785 en tenslotte de laatste belangrijke verbouwing in 1852. De voor
naamste gebeurtenissen uit de andere perioden in de ruim drie eeuwen
omvattende historie van deze vergaderruimte zullen ook de revue
passeren. Op deze wijze zullen wij ons enigermate een voorstelling
kunnen vormen van de omgeving waarin de Statenleden bijeen
kwamen.
Tot ver buiten Nederlands grenzen dankt de oude Abdij van Middel
burg haar bekendheid aan de beroemde tapijten, die de wanden van
de zaal bedekten. In de laatste honderd jaar zijn hierover enige publi
caties verschenen, waarvan de volgende genoemd worden: In het jaar
van het eeuwfeest van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschap
pen (1869) kwam het boek uit van Mr. J. van de Graft, "De tapijt-
fabrieken der XVIe en XVIIe eeuw", waarin een historische beschrij
ving voorkomt van de Statenzaaltapijten. In hetzelfde jaar verscheen
het "Album der tapijtbehangsels in de Abdij te Middelburg" met zeven
kopergravures, door Ch. Onghena te Gent, opgedragen aan Zijne
Majesteit Koning Willem III. Een zeer belangrijk boekwerk is het uit
voerige proefschrift van Mevrouw G.T. van Ysselsteyn uit 1936, ge
titeld "Geschiedenis der tapijtweverijen in de Noordelijke Nederlan
den", waarin deze tapijten de aandacht krijgen die zij in alle opzichten
3
