6. DE WAPENS VAN BOULOGNE EN VAN CHAROLAIS
Bij het Brusselse handschrift 9242 ontbreken, zoals we hiervoor heb
ben vermeld, de titels van Charolais en Boulogne; op het miniatuur van
het Weens handschrift blijken nu ook die wapenschilden te zijn vervan
gen. Trouwens, het wapen, dat hiervoor Boulogne vertegenwoordigde,
zal ook wel reden tot kritiek hebben gegeven. Het afgebeelde wapen: in
goud een rood kerkvaandel, was immers het wapen van de graven van
Auvergne, tot 1435 tevens graven van Boulogne. Het eigen wapen van
het graafschap Boulogne was: in goud drie rode koeken; thans nog te
zien in het wapen van de gemeente Boulogne-sur-Mer.
Het graafschap Charolais was, zoals gezegd, door hertog Philips over
gedragen aan zijn zoon Karei van Charolais, die in de geschiedenis
bekend zou blijven als hertog Karei de Stoute (1467-1477). Ook Philips-
zelf voerde als toekomstig opvolger tijdens het leven van zijn vader de
titel graaf van Charolais. Dit graafschap was in 1390 door Philips de
Stoute verworven, door aankoop.
7. HET WAPEN VAN NEDER-LOTHARINGEN
Het is hier een geschikte plaats aandacht te schenken aan een ander
nieuw landewapen, ontstaan tijdens het bestuur van Philips van Bour-
gondië, namelijk het wapen van het hertogdom Lotherike (Lothier,
Neder-Lotharingen). Dit hertogdom heeft wèl een zelfstandig bestuur
gekend, eerst onder zijn Karolingische vorsten, vervolgens onder zijn
vorsten uit het huis van Ardennen, maar die tijden gingen vooraf aan die
van de heraldiek. In 1106 droeg Keizer Hendrik V het bestuur over
Neder-Lotharingen op aan de graaf van Leuven, Godfried met den
Baard. Echte macht hebben de graven van Leuven buiten hun eigen
gebieden maar zelden kunnen uitoefenen. Na de rijksdag in 1190 te
Schwabisch Hall5 bleef daar praktisch niets van over, behalve dan, dat
bij de titel van hertog van Lotherike het bestuur behoorde over het
markgraafschap Antwerpen. Dit gebied, dat destijds het grootste deel
van de huidige provincies Antwerpen en Noord-Brabant omvatte, zou
in de loop van de eeuwen geleidelijk aan samensmelten met wat intus
sen het hertogdom Brabant was gaan heten.
Noch voor het markgraafschap Antwerpen, noch voor het hertogdom
Lotherike is iets bekend over een eigen gebiedswapen vöör het jaar
1440. Wél beeldt de heraut Gelre6 naast het gekwartileerde wapen van
de hertog van Brabant en Limburg de legendarische banier af van
"Lotrike", drie even hoge banen van rood-wit-rood. Philips de Goede,
die immers het aloude koninkrijk Lotharingië wilde herstellen in zijn
oorspronkelijke omvang, liet op voorbeeld van die banier een geheel
132
