daterend van vóór 1200.47 Tevens zullen zij vaak een grote mate van
kontinuiteit bezitten. Via deze grenzen kwam hij op het spoor van de
ligging van de karolingische burg. De opgravingen van na 1940 hebben
veel van zijn veronderstellingen bevestigd. Omdat de parochiegrens
even westelijk van de Nieuwstraat loopt, meent hij, dat vroeger de
Ame Middelburg verliet ongeveer daar waar nu de Nieuwstraat ligt.
Ook de duistere gemetselde ondergrondse gangen lopen, volgens een
wichelroede, onder de Nieuwstraat door.48 De parochiegrens vormt
hier ook de grens van een wacht. Dit houdt waarschijnlijk in dat op het
punt waar de grens de stadsmuur snijdt een verdedigingswerk, ver
moedelijk een poort, heeft gestaan. Behalve de wacht in het centrum
van Middelburg omvatten namelijk alle andere wachten, later, een
gebied dat loopt van de ene poort tot de volgende (zie bijvoorbeeld
bovenstaand citaat uit 1480). Berichten over een poort bij de Nieuw
straat zijn er niet, deze straat dateert overigens pas uit de 16e eeuw.
Moeten we op dit punt dan de oude havenpoort(en) veronderstellen?
Van de Noordstraat horen we het eerst in 1366: "Nortstraten" (BM II
190). In 1413 (Kest.) is er een Korte Noordstraat, in 1415 (C.d.W. 71)
een Lange Noordstraat. Het bestanddeel "noord" kan een richting
aanduiden, of een ligging ten opzichte van iets. De Korte Noordstraat
loopt pal naar het noorden, de Lange Noordstraat bevindt zich onge
veer noordelijk van de karolingische burg. Welke van beide straten was
nu de "Nortstraten" uit 1366? Het lijkt erop dat dit de Lange Noord
straat was. Een argument hiervoor is het feit dat de Lange Noordstraat
nooit een andere naam heeft gedragen, en de Korte Noordstraat ver
moedelijk wel. Uit bovenstaand citaat uit 1480 blijkt namelijk dat aan
het begin van de Korte Noordstraat een huis genaamd de "Spegel"
stond. In 1474 (BM I 82) wordt gesproken over de "Langhe Noordstra-
te van de Spegel noordwaert". In de index van zijn BM deelt Unger
"Spegel" in bij de straten. Gedurende enige tijd hebben kennelijk
"Spegel" en Korte Noordstraat dezelfde straat aangeduid.
Een ander argument is dat een deel van de grote markt vermoedelijk
ook Noordstraat heeft geheten, gezien de zinsnede in 1481 "Voorts in
de noordstraat op eene hofstede op den hoek van den burcht".49
Omdat lange tijd op de grote markt de Westmonsterkerk stond, is het
zeer goed mogelijk dat de (Lange) Noordstraat vroeger doorliep tot de
straat de Burg.
Was het zuidelijk deel van de burggracht gegraven, voor het oostelijke
en noordelijke deel neemt men steeds aan dat hier de Ame stroomde.
Een aanwijzing hiervoor is de Dam, in 1301 (BM I 459) het eerst
vermeld, die gelegd kan zijn in de Arne. Tot in ieder geval 1266 had de
karolingische burggracht een defensieve funktie. Deze gracht stond via
194
