NOTEN
Dit artikel is een enigszins bewerkte versie van mijn gelijknamige skriptie die ik
schreef in het kader van mijn bijvak toponymie en nederzettingsgeografie. Veel
steun heb ik gehad aan de informatie en de suggesties die de begeleider van deze
skriptie, de heer D.P. Blok, mij gaf. De heren A.P. de Klerk, I. Ovaaen J.A. Trimpe
Burger dank ik voor hun opmerkingen. De heer W.H. van Dort was zo vriendelijk
om enige van zijn resultaten van het onderzoek naar huisnamen in Middelburg aan
mij mee te delen.
1. Meertens, Straatnaamgeving, 6.
2. RAZ, Archief Rekenkamer, acquittenlijst D4727 a (1601), f. 119 v.
RAZ, Archief Rekenkamer, acquittenlijst D 4727 b( 1606), f. 162.
3. Unger, Geschiedenis van Middelburg, 1.
Tegenwoordige Slaat, 141.
Fruin, Grondbezittingen van Echternach, 300.
4. Huizinga, Burg en kerspel, 25.
5Braat, De oudste kastelen in ons land, 106.
6. Blok, De Franken (3e druk, 1979), 131.
7. Van Werveke, De oudste burchten, 5-6.
8. Blok, De Franken, 122-124.
9. Braat, Zeeland in de Vikingtijd, 135.
10. Dekker, Zuid-Beveland, 29.
11. Huizinga, Burg en kerspel, 13-18.
12. Koch, Middeleeuws Walcheren, 14 nt. 55.
13. Huizinga, Burg en kerspel, 3-4.
Dekker, Zuid-Beveland, 62 nt. 39.
14. Ganshof, Stadsontwikkeling tussen Loire en Rijn, 20.
15. Idem, 16 en 27.
16. Dekker, Zuid-Beveland, 62 nt. 38.
17. Huizinga, Burg en kerspel, 31.
18. Unger, Geschiedenis van Middelburg, 3.
19. Dekker, Zuid-Beveland, 324.
20. Unger, Geschiedenis van Middelburg, 2.
21. Sommige auteurs plaatsen een grafelijk castrum op de plaats waar later het gra
vensteen staat (Huizinga, Burg en kerspel, 25; Unger, Geschiedenis van Middel
burg, 2). Resten van dit kasteel zijn er echter nooit gevonden. Pas in de Tegenwoor
dige Staat (181) wordt er het eerst over gesproken (zie: Kesteloo, sGravensteen te
Middelburg, AZG dl. 8, st. 3, 141 e.v.). De auteurs komen tot de veronderstelling
van een grafelijke sterkte door onderscheid te maken tussen de termen castrum en
castellum. Castellum slaat volgens Huizinga op de karolingische burg, castrum op
het grafelijk kasteel (9 en 25). Ganshof ziet de termen als synoniem (Stadsontwikke
ling tussen Loire en Rijn, 15). Ook in Middelburg lijdt het geen twijfel dat zowel
castrum als castellum beide benamingen zijn voor de karolingische burg. Een
grafelijk kasteel heeft daar niet gestaan.
22. Dekker, Zuid-Beveland, 332-334.
23. Huizinga, Burg en kerspel, 24 en 35.
24. Dekker, Zuid-Beveland, 335.
25. Dommisse, Onderzoek naar de eerste omwalling, 10.
OLVArch. 17.
239
