DE STRAATNAMEN VAN
MIDDELEEUWS MIDDELBURG
door Taeke Stol
1. INLEIDING
De bestudering van oude straatnamen is om verschillende redenen
interessant. Tegenwoordig worden de namen van straten door de stede
lijke overheid vastgesteld. Meestal ontbreekt dan ook een logisch ver
band tussen de straat en haar naam. Zo heet in een "rivierenbuurt" de
ene straat Waalstraat, de volgende Rijnstraat. Maar deze namen zeggen
niets speciaals over de straten. Die hadden voor hetzelfde andersom
benoemd kunnen worden.
Vroeger was dat anders. In de middeleeuwen werden nog niet veel
straten tegelijk aangelegd. Toen kon een naam voor een nieuwe straat
langzamerhand in de volksmond ontstaan. Zo'n straatnaam is dan een
naam die een eigenschap of kenmerk verwoordt van de straat of van
haar naamgever(s) of van beide.1 Ook is het mogelijk dat sommige
straatnamen informatie geven over de stadsontwikkeling, of dat we aan
de hand van deze namen een koncentratie van een bepaalde aktiviteit in
een apart deel van de stad kunnen ontdekken. Hierdoor is de studie van
straatnamen - en ook van andere oude namen - niet alleen interessant
voor de naamkunde, maar voor tal van wetenschappen, zoals de ar
cheologie, de geschiedenis, de historische geografie, de bodemkunde
en de botanie.
In dit artikel wil ik een aantal aspekten van oude straatnamen van
Middelburg behandelen. De beperking tot "oude" straatnamen blijkt
uit een tweetal zaken.
Ten eerste is er een beperking in ruimtelijke zin, de beperking tot oude
straten. Alleen het stadsgebied dat afgebeeld staat op de kaart van Van
Deventer is onderzocht. Deze kaart dateert uit ca. 1550. Dit gedeelte
kunnen we als het middeleeuwse Middelburg beschouwen.
De tweede beperking betreft die in de tijd, de beperking tot oude
namen. De gedrukte bronnen die gaan over de periode tot 1576 zijn zo
veel mogelijk alle bekeken. Naamsveranderingen die na 1576 plaats
vonden van straten die liggen in het middeleeuwse gedeelte van Mid
delburg zijn dus niet systematisch bestudeerd, en worden daarom ook
maar incidenteel genoemd.
Bekend zal zijn dat het stratenpatroon van Middelburg na 1940 een
wijziging heeft ondergaan. In dat jaar werd de oude kern van de stad
door duitse bommen deels verwoest en bij de herbouw is het stratenpa-
186
