hiervoor een tekening hebben moeten maken (afgezien van de kosten
raming met het bestek). De oude en de nieuwe deur zijn, weliswaar niet
al te duidelijk, te zien op de tekening van Comelis Pronk uit 1743 en de
gekleurde tekening van J. Schwarzenbach uit 1787.
De erepoorten
De belangrijkste onderdelen van de feestversiering ter gelegenheid van
de inhuldiging waren de erepoorten67, waarvan het architectonische
aspect later nog ter sprake zal komen.
Achtereenvolgens zullen de negen die in Veere waren opgericht (het
exemplaar te Zandijk wordt verder buiten beschouwing gelaten), de
revue passeren in de volgorde van de route van de Prins.
Even voor het opkomen van de Zandijkse Brug stond de eerste poort.
Zij was geplaatst voor de Zandijkse poort en zag er ongeveer zo uit als
de boog voor de slagboom te Zandijk. Bovenop stond de Faam met de
bazuin aan de mond. De hoeken van de pilasters waren versierd met
fraaie vazen, waarvan in ieder een oranjeboom stond. In de voorgevel
een tijdvers.
In het midden van de Wijngaardstraat, hoek Bailliustraat stond de
tweede Veerse poort. Zij had meer allure dan de voorgaande. Er wordt
gesproken over een heerlijk geschilderde en verheven poort en over
een "vierkant opgaand gebouw" van marmer, weerszijden op de pilas
ters zinbeelden met ovalen; de uitleg der zinbeelden werd gegeven in
het opschrift boven de doorgangshoogte. Opmerkelijk is de passage
van deze tekst "Nu Hy, als Markgraaf ingewyd, Het onregt door het
Regt bestryd". Immers de eigenlijke inhuldiging heeft als deze poort
wordt gepasseerd nog niet plaats gehad; dit gebeurde op de pui van het
stadhuis.
De derde erepoort in Veere stond op de kaai bij de Grote Brug. Vermoe
delijk wordt bedoeld het scheidingspunt van de Houtkaai en de Bier
kaai. Zij was de tweede van zes "verheven" poorten, door stadsrege
ring en predikanten betaald. Op de pilasters waren de zes markgraven
van Veere in de Oranjelijn afgebeeld. Boven de doorgangshoogte het
portret van Willem IV. Het opschrift boven de poort in het latijn.
Als vierde in de reeks stond een erepoort bij de kraan aan de mond van
de haven opgesteld. De meest aannemelijke plaats hiervoor is aan
gegeven op bijgaande kaart; de ereboog had betrekking op de voorheen
bloeiende zeevaart en de koophandel van de stad68. Op de pilasters o.a.
de wapenschilden van Engeland, Frankrijk en Denemarken. De
vorsten van deze landen hadden de Veerse koophandel in de loop der
eeuwen vele voorrechten geschonken. Op de voorgevel van het "ge
bouw" een fraai tafereel met o.a. Neptunus in een koets, door zee-
146