hiervoor een tekening hebben moeten maken (afgezien van de kosten raming met het bestek). De oude en de nieuwe deur zijn, weliswaar niet al te duidelijk, te zien op de tekening van Comelis Pronk uit 1743 en de gekleurde tekening van J. Schwarzenbach uit 1787. De erepoorten De belangrijkste onderdelen van de feestversiering ter gelegenheid van de inhuldiging waren de erepoorten67, waarvan het architectonische aspect later nog ter sprake zal komen. Achtereenvolgens zullen de negen die in Veere waren opgericht (het exemplaar te Zandijk wordt verder buiten beschouwing gelaten), de revue passeren in de volgorde van de route van de Prins. Even voor het opkomen van de Zandijkse Brug stond de eerste poort. Zij was geplaatst voor de Zandijkse poort en zag er ongeveer zo uit als de boog voor de slagboom te Zandijk. Bovenop stond de Faam met de bazuin aan de mond. De hoeken van de pilasters waren versierd met fraaie vazen, waarvan in ieder een oranjeboom stond. In de voorgevel een tijdvers. In het midden van de Wijngaardstraat, hoek Bailliustraat stond de tweede Veerse poort. Zij had meer allure dan de voorgaande. Er wordt gesproken over een heerlijk geschilderde en verheven poort en over een "vierkant opgaand gebouw" van marmer, weerszijden op de pilas ters zinbeelden met ovalen; de uitleg der zinbeelden werd gegeven in het opschrift boven de doorgangshoogte. Opmerkelijk is de passage van deze tekst "Nu Hy, als Markgraaf ingewyd, Het onregt door het Regt bestryd". Immers de eigenlijke inhuldiging heeft als deze poort wordt gepasseerd nog niet plaats gehad; dit gebeurde op de pui van het stadhuis. De derde erepoort in Veere stond op de kaai bij de Grote Brug. Vermoe delijk wordt bedoeld het scheidingspunt van de Houtkaai en de Bier kaai. Zij was de tweede van zes "verheven" poorten, door stadsrege ring en predikanten betaald. Op de pilasters waren de zes markgraven van Veere in de Oranjelijn afgebeeld. Boven de doorgangshoogte het portret van Willem IV. Het opschrift boven de poort in het latijn. Als vierde in de reeks stond een erepoort bij de kraan aan de mond van de haven opgesteld. De meest aannemelijke plaats hiervoor is aan gegeven op bijgaande kaart; de ereboog had betrekking op de voorheen bloeiende zeevaart en de koophandel van de stad68. Op de pilasters o.a. de wapenschilden van Engeland, Frankrijk en Denemarken. De vorsten van deze landen hadden de Veerse koophandel in de loop der eeuwen vele voorrechten geschonken. Op de voorgevel van het "ge bouw" een fraai tafereel met o.a. Neptunus in een koets, door zee- 146

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1981 | | pagina 172