schroef met aan de bovenzijde een lange arm met zware (loden?) bollen. Door het heen en weer draaien van de schroef wordt een vierkante ijzeren bus op en neer bewogen. In deze bus zit het boven- stempel bevestigd, terwijl het onderstempel in een bus in de bodem bevestigd is. De bus met het bovenstempel loopt door twee geleide- platen en wordt door een stalen veer tegen de onderzijde van de schroef gedrukt. "5b: Alle de leden, tot een tenaille in perspective, met al haer maten daer toe dienende". In de benedenhelft van tekening 5 zijn alle onderdelen van de muntpers afgebeeld met hun maten. Het huis van de pers is 105,5 cm hoog, waarvan 45 cm verzonken in de sokkel. De naast het huis getekende stempels zijn 5x7,5 cm groot. Deze stempels hebben een heel andere vorm dan de stempels voor handslag (afb. 10). De zware bollen hebben een diameter van 6V2 duim: 16,3 cm en wegen, indien ze van lood vervaardigd zijn, ongeveer 25 kg. De geleideplaten worden in de horizontale groeven van het huis geschoven en ieder met twee wigjes vastgezet. In de hoek rechtsonder zien we twee onderdelen die op de hoek van de bus van het onderstempel geschroefd worden. Ze vormen de aanslag waar het muntplaatje tegenaan gelegd wordt, zodat het goed gecentreerd op het onderstempel ligt. Bij deze muntpers is dus geen voorziening aanwezig om tegelijk met de muntslag ook de rand van de munt van een randschrift te voorzien. Tekening 6 {afb. 8) "6: de tenaille in geometrie, soo van vooren, als op sie, met haer maten". In tekening 6 geeft De Blieck de muntpers met sokkel weer, in voor- en zijaanzicht. De stenen sokkel meet 70x78 cm heeft een hoogte van 150 cm, waarvan 120 cm in de grond en 30 cm erboven. Aan de achterkant van de pers is een verdiepte ruimte waarin een kist is geplaatst. Op deze kist zit de munter, die de muntplaatjes op het onderstempel legt en na de slag weer vervangt. Voor de kist is een ruimte voor zijn benen, 30 cm breed en 45 cm diep. Tussen de persende stenen sokkel bevindt zich een houten tussenstuk van 7,5 cm dik. Aan de uiteinden van de arm van de pers worden met een bout en een moer halfronde beugels gemonteerd. Hieraan zitten de lederen riemen waarmee de pers bediend wordt. Deze beugels houden ook de zware metalen bollen tegen. De lengte van de arm van gat tot gat is 8 voet 2 duim: 246 cm. Op het huis van de muntpers zijn koperen versieringen aangebracht. Op de zijkanten het wapen van Zeeland, opgehangen aan 159

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1982 | | pagina 205