twee grote boekenkasten, en een kast waarin 'diverse Physische en Astronomi
sche Instrumenten'. Een groot 'staand horlogie', een kamerorgel en een veertig
tal stoelen maakten het interieur compleet6.
Althans, afgezien van enige los opgestelde instrumenten, zoals waarschijnlijk
één of meerdere elektriseermachines. In de inventaris lezen we tenminste: 'Ver
der bevinden zich in den kamer als op den Toren, en [op de] daar nevens zynde
zolder een aantal Physische, Astronomische en andere Instrumenten, omtrent
welke, als te menigvuldig in getal om hier te enumereren, word gerefereert tot
een nadere specifique lyst daarvan te formeren'. Gelukkig is ook deze lijst in de
veilingcatalogus terug te vinden. We komen er bij de bespreking van de instru
menten nog op terug.
Hoe was Van de Perre's bibliotheek samengesteld? Van de Perre was - zoals we
al eerder hebben opgemerkt - een groot boekenliefhebber. Echter niet in die zin
dat hij een verzamelaar was van oude boeken. In het boekenparadijs dat Neder
land in de achttiende eeuw vormde was de mogelijkheid om een historisch getin
te collectie te vergaren volop aanwezig, en verschillende beroemde verzamelin
gen zijn dan ook in deze periode ontstaan. Aldus niet bij Van de Perre. Zijn bi
bliotheek is er duidelijk een van de al enigszins gespecialiseerde liefhebber: een
man die voornamelijk boeken verzamelt in het genre dat hem boeit.
Van de 1804 geveilde nummers hebben er 459 (ofwel 25,4%) betrekking op de
natuurwetenschappen of de geneeskunde. 359 nummers betreffen theologische
of kerkhistorische onderwerpen (ofwel 19,9%), 306 nummers gaan over politie
ke of staatkundige zaken 17,0%). De drie hoofdstromingen uit Van de Per
re's leven, te weten de politiek, de natuurwetenschappen en de theologie maken
dus samen al bijna deel van zijn boekenbezit uit. Daarbij moeten we bedenken
dat dit percentage nog aanmerkelijk hoger zou uitvallen wanneer we het aantal
boekbanden als maatstaf zouden hebben genomen. Juist in deze categorieën is
het aantal meerdelige uitgaven ruim vertegenwoordigd. Voor het overige
bestaat de bibliotheek voor ongeveer 22% uit historische en geografische wer
ken, terwijl de rest wordt uitgemaakt door klassieke schrijvers, poëten, woor
denboeken en diversen.
Op de veiling in september 1798 komen een negental nummers boven de grens
van tien Vlaamse ponden 60,-) uit, waarbij vooral de folianten in de prijzen
vallen7. De absolute topper wordt gevormd door de 118 banden tellende com
plete reeks Resolutien van de Staaten Generaal, die voor 534,- van de hand
gaat. De 212 banden tellende Notulen van de Staaten van Zeeland - eveneens
compleet vanaf 1583 tot aan 1793 - wordt echter opgehouden bij een bedrag van
480,-. Als een goede derde wordt een 58-delige kwarto editie van de Encyclo
pédie afgehamerd op 156,-. Het ging hier om een te Yverdon onder redactie
van M. de Félice vervaardigde versie van de beroemde Encyclopedie van Dide
rot en d'Alembert; een editie, welke speciaal met het oog op de Nederlandse
markt gekuist en geprotestantiseerd was7a. Een door Diderot zelf geredigeerde
kleinere editie in 39 delen, de Encyclopédie de Lausanne uit 1778-1781, deed
daarentegen slechts 55,50. De octavo-editie was duidelijk minder geliefd op
deze lokale veiling. Meer interesse bestond voor een eerste druk van de Vader-
landsche Historie van Jan Wagenaar, die samen met de vervolgen tot 1786 als 38-
delig werk de topprijs van alle octavo-boeken haalde, namelijk 96,-. De poli
tieke geschiedenis lag kennelijk beter in de markt. Zeer gewaardeerd werd ver
der ook nog de folio-editie van het Groot Plakaatboek van Holland, Vriesland en
101
