microscopist, en een van de leidinggevende figuren binnen de Brusselse Acade mie van Wetenschappen15. Van de Perre betoont zich bepaald kieskeurig bij zijn instructies, die hij aan Te Water meegeeft: Hij zou zeer graag de 'Memorieën van de Brusselsche Acade mie' willen verwerven, maar dan wel 'tot den prys van inkoop', en op voorwaar de dat ze 'compleet en wel geconditioneerd zyn'. Voor het overige dient men aan de boeken 'een koopje te hebben', zo laat hij onverbloemd weten. Niettemin wenst hij geen maximale bedragen vast te stellen, 'wyl de prysen der meeste my onbekend zyn,' en hij laat het dan ook graag aan Te Water over om samen met de veilinghouder de heer Gerard een prijs te bepalen, 'die altoos by my goedge keurd zal worden16. Woorden van soortgelijke strekking schrijft hij ook neer naar aanleiding van de veiling van de collectie Eversdijk te Goes17. Behalve door aankoop heeft Van de Perre ook een groot aantal boeken present gekregen. Zo verkrijgt hij in 1772 een presentexemplaar van de Grondbeginse len der Vroedkundevan de Vlissingse arts en medeoprichter van het Zeeuwsch Genootschap D.H. de Gallandat18. In 1777 verrast zijn vriend Jacob Ermerins hem met een eigenhandig vervaardigd register op de charterboeken van Van Mieris, en enige tijd later mag Van de Perre hem opnieuw bedanken voor een exemplaar van 'deszelfs Oudheidkundige Verlustiging, dat my zeer veel plaisier gedaan heeft'19. Andere cadeau's mag hij ontvangen van relaties zoals zijn oom A. Voget, zijn vrienden Van der Kemp, Van Breda en Te Water, en zijn gunste lingen Van Loo en Van der Palm20. Zeer in zijn sas betoont hij zich met een 'aangenaam present' dat hij in 1789 van de Haarlemse fysicus Martinus van Marum mag ontvangen21. Van de Perre be wonderde diens werk met de 'Teyleriaansche Machine', en vooral ook Van Ma- rum's 'nuttige uytvinding ter verbetering en versterking van de Electrische Werktuigen'. Hij wil Van Marum dan ook graag van dienst zijn, bijvoorbeeld met nadere informaties over de 'Electrische Machines volgens de principes van den Heer Walquiers en van Pater Wolschot'22. Van de Perre is in het bezit van beide apparaten en als hij Van Marum met enig bericht kan helpen dan zal hij dat met groot plezier doen. Als wederdienst zou hij het dan wel op prijs stellen wanneer Van Marum aan de predikant A. Drijfhout, de 'brenger dezes', zijn mondelinge opinie zou willen geven over 'het werk van Lord Mahon over de Electriciteit'. Van de Perre heeft van dit boekje een Hollandse vertaling laten vervaardigen ('ten gebruyke van eenige myner goede bekende'), en hij zou nu graag vernemen of Van Marum het nuttig acht 'dat dezelve ter drukpers wierd overgegeven?' Van Marum's ant woord is onbekend. Zeker is in ieder geval dat van Mahon's Principles of Electri city uit 1779 nooit een Nederlandse vertaling is verschenen23. Een bijzondere plaats onder de present-exemplaren nemen de boeken in die aan Van de Perre zijn opgedragen. Wij hebben een zevental titels teruggevonden: allereerst de dissertaties van zijn beide broers Paulus Eduwaldus (uit 1764) en Martinus (uit 1766)24. Belangrijker dan deze - zeer voor de hand liggende - op drachten zijn de uitgaven van de amateur-bioloog Martinus Slabber en van de organist Willem Lootens. Bij een opdracht van een geschrift werd vaak een be langrijke financiële ondersteuning ondervonden van degene aan wie het boek werk was opgedragen. In ieder geval werd met een opdracht de bijzondere ach ting van de auteur voor de betrokken persoon of diens functie kenbaar gemaakt. Dit laatste argument heeft waarschijnlijk het zwaarst gewogen bij Slabber's op- 104

Tijdschriftenbank Zeeland

Archief | 1983 | | pagina 150