15 ^bescheet^ geven/ ende tverstaen hier af gheenssins vryMaer
heeft hulpe van leeringhe so grootelyx vandoene/
als eenich ander menschelyk vermoghen. Ende het
sy luttel oft veel/ elk een jsser ghebrekelyk jnne/
[-tot dat hy want niemants en js/ die niet en beuindt
20 dat hy met lang oeffenen metter tyt gheschickder ende
sekerder/ ende onbegryplyker jn syn woorden werdt,
ende Cmoet> bekennen dat hem te voren wat gebrack/ al en
wiste hys selue niet/ oft dattet andere niet en merkden/
jae all en verstaet hy ook noch selue niet waerin
25 dat tgebrek ende de betering ghelegen js. Men syet
dat de steelyeden [-veel] gemeinlyken beter ter talen syn
dan de lantlyeden/ mits datse daghelyks jn de [-daghelykse]
menichte van ^geleerden ende ongeleerde^ borgers en de buyten lieden veel
meer tale ende
antwoort geuende/ beter ende meer geoeffent worden dan de
30 lantlyeden. Ende onder de lantlyeden syn deghene
gemeinlyk beter ter talen die dikwyls jn de steden verkeeren
dan die altyt buyten blyuen: Ende onder de steelieden
beseftmen/ dat de gheleerde[-n] ende opperste gemeinlyken
meer beset syn jn haerlieder sprake/ dan de ambachts
35 lyeden/ want sy bouen de groote conuersacie meest met haers
[fol.2 verso]
1 ghelyken verkeeren/ ende sy hebben de reghelen gheleert/
ende sy oeffenense meer dan anderen/ met daghelyks handelen
van sware saken/ daer donderscheydt van woorden moet
gaay geslagen worden/ ende sonderlyken de gheleerde
5 oeffenen hen niet alleen in spreken/ maer ook jnt schryuen
Voorder/ blyket niet claerlyken/ dat de steetsche coopman
beter ende besetter spreekt/ dan de ambachts man/ sonderlyken
^:die;> van sittende ambachten/ want hy met alle soorten van
volk spreken moet [-ende] ^so dat hy^ van eiken leert/ [-ende] ^wa«t hy ook>
syn profyt
10 met wel spreken doe[n+]<t>/ mits dat de meeste vervoordering
van <syn> gewin schynt jnt spreken ghelegen te syne?
Als wy ook aensien dat de gheleerden veel voorsichtiger
eygender ende claerder ende lieflyker jn haer schryuen syn
dan de coopman/ (die hem ^seluen^ dikwyls jn krakeel bringt
15 duer contracten ende obligacien ende ander schriftueren qualyk
te weten stellen)/ hoewel dat hij dickwyls veel
gheduerichlyker de penne moet voeren *Zende met^ meer schryuen/
^veel^ [-ende] rascher [-daer mede] ^van hant gewordend js/ dan ^degene^
die professie van
letteren ende gheschriften maken/. Overtuyght ons hier
20 de experiencie niet/ dat de reghelen ende leeringhe
vant eyghendom des sprekens ende schryuens/ niet alleen
26