nut en de vruchtbaer/ maer oik nootsakelyk syn/ jae
dat mense niet derven en kan?
Dat het gereghelt spreken niemant aen gheboren en js/
25 machmen aen de kinderen merken/ eer sy duer langhe oeffeninge
geleert hebben der woorden crachte en de behoorlyke stellinge
te onderkennen. Jnden eersten so en kunnen sy alle letteren
noch alle sillaben niet al euen haest wt spreken/ en de seggen
vaaken moeken kaas fansois fuyte soen<en> ^:hiem hok^ en de dierghelyken
30 gfwanneerjg [-als] sy behoorden te seggen vaarkenmoerken/ klaes/ fransois
fluyte/ schoenen/ riem/ rok/ etc. Ten anderen eer sy weten
te seggen ghy/ wysy/ etc sullen ^mede:> gaenso noemen sy de
persoonen die se meynen met haere namen </seggende vaerken ende moerken
ende pierken ende leynken sullen mede gaenende sprekende
tot haeren vader/ [-ende] als sy seggen willen/ ghy hebt
[fol.3 recto]
1 my den appel gegheuen/ so seggen sy/ (oft stamelent)
vaerken heeft my appel geuen/ ende dier ghelyken.
Ende dit en gebuert niet alleene den kinderen als die
de tonghe noch traech hebben duer ongeoeffentheyt/
5 Maer ook <wek> groten volwassenen lyeden/ die seer wel
ter talen syn/ wanneer sy een vremde tale spreken
willen/: Als wy meest aen alle vremde nacien
merken die onse duitsche tale spreken willen/ dat
sy niet nae seggen en kunnen wat wy hun voor seggen/
10 ^Also^ [-ghelyk] fransoisen jtalianen ende Spagnarts selden
wel kunnen ghelyk wy wt spreken/ onse duitsche
ch. als schachten/ wachten/ dachten/ daer seggen
sy schacten wacten claketen/ oft noch erger.
Jtem all wat metter [-dobbele] W.gespelt werdt/ als
15 wint/ weder/ wilt/ wachten/ daer seggen sy bikans/
ende schryuent oik so meest/ hoint hoeder hoilt hoacten ^ende ontallige dies
ghelyken onvolmaktheden mach een yeghelyk aen henlieden wel merken.
[-Vant ghelyken] wie isser oik van wt landighe natiën
die der jtalianen che ende chi weet [-te pr] wt te
spreken eer hy gheleert heeft/ wat wt sprake
20 dat sy met hare letteren beteekenen/? Jtem der
Jngelschen th. ende wh. ende der hoochduitschen
z.tz.schhaer ae ende oe ende alle haere andere
vermengde stemmigen (diemen by den gheleerden diphtonges
noemt) Jc ghewyghe haerlieder enkele stemmighen
25 [-ofte] (vocalen naer gewoonte ghenoemt) met veele
andere haers schryuens eyghendommen: Ja dat noch
schlechter mach gheacht worden/ wie kan er Engel-
schen enkele stemmighen/ (Jc laete [-die son] haere
vermengde staen die oik sonderlyk syn en de haere
30 menichfoudighe doodinghen der letter[-n] .e.) jnt lesen
recht wt spreken/ ten sy dat hy de cracht ende betee-
keninghen van haeren letteren eerst hebbe geleert
27