15 spraken konnen/ om dat jndese tale niemants eygent
lyk eenighe weerdighe saken getracteert <en> heeft (wt
ghenomen weinich historiën en de wat anders) dat eenen
mensche vannoden js te weten/ ofte sy konnent veel
lichtelyker en de vastelyker vaten wt de Grieksche
20 en de Latynsche fonteinen wan alle consten en de ^van> aude wondere/7
Jn [-alle andere] <dese vremde> spraken leeren sy wel spreken heyt/
en de constelyk schryuen [-daer] ^duer dat^ sy de reghelen ^daer^ af
beschreue/7
vinden. En de om dat jn [-dese] ^onse moedert tale alle [-sulke dingen] ^de
nootelixten kunstreghels^ ge
breken/ Namelyk/ woorden reghel/ Reden reghel/ en de
25 kunste van wt sprake (latende de andere vyer vrye
consten staen/ die Cdese 3.> noch tans oik [-tot dese dry] helpen/ en de
vandesen geholpen worden) so en kan de duit sche leser
[-andere duit sche schryuers] [-goede schryuers] ^rder gheleerden ouergesette
<of> duitsgeborene schriftuiren^ niet ve/staen/
en de qualyken isser oik yemants die wat goets getrow-
30 lyken ouer kan setten. Waer af wy dexperiencie
syen onder anderen byde rhenich der hande ouersetzels
der bybelen jn onse tale/ waer af noch niet een enjs
dat mach gheleeken worden by eenich ouersetzel
[fol.5 recto]
1 dat oft hoichduitsche/ oft fransoisen/ oft Engelschen
jn haer tale hebben en de hier wt volghen diende worden versterkt:? so
deerlyke schueringen van religien/ sonderlyken jn
onse Landen meer dan jn alle anderen. Want elk
5 wil vast staen op de scherpe woorden van sulken
ouersetzel als hij voort beste howdt/ daar ook
well Latynsche Gryeks<che> en de hebreusche texten min
achten dan [-den] <de^ syne[-n]/ die nochtans ^metS^ ontallighe
veel faut[-t]en besmet js.
10 Mits dien dan dat noch welbeschreuene kunsten/
noch heilighe schriftuyre wel en kan ouer gheset
worden/ noch van eenighe loflyke saken jn
onser sprake wel gheschreuen oft gehandelt worden/
Noch onse ghemeene man oik gheen wel ghesproken
15 oft gheschreuen redene verstaen noch oordeelen en
kan (welke nochtans yegelyk [-meint] wel te verstaene
meint/ ende oordelen wil/ ^dickwyls^ met grooten laster en de schade)
ten sy dat sy eenen woordt reghel geleert hebben
(welk de gheleerden Grainmaticam noemen) dien
20 sy eerst vooral volghen/ en de daer duer voorder
tot Reden reghel (bij den geleerden Dialectica//?)
en de Eindelyk tot kunste van wtsprake (anders Rethoricaz/i
geraken mueghen
30