Terwille van de voortgang van het werk, en omdat het landwater inmiddels zo
laag stond dat geen suatie meer vereist was, besloot de stad in juli van het jaar
1709 de haven weer af te dammen. Op een verzoek van Walcheren daartoe, ver
zekerde het stadsbestuur in september dat de dam zo spoedig mogelijk weer zou
verdwijnen. Het kon niet nalaten daarbij de wens uit te spreken dat het polderbe
stuur bewerkte 'dat andere sluijsen van Walcheren, hare werckinge mede deden,
gelyk de sluijs alhier in de wal leggende comt te doen'
In dit stadium werd Veere van tijd tot tijd geconfronteerd met allerhande onvoor
ziene uitgaven, tegenvallers en dergelijke. Uit alles blijkt dat het prestigieuze
project de stad zowel technisch als financieel boven het hoofd dreigde te groeien
116
Toen in oktober de afdamming van de haven nog altijd niet ongedaan was ge
maakt, en de Walcherse sluis daardoor buiten werking moest blijven, drong de
oppercommies aan op verwijdering van de dam omdat er veel regen viel en bo
vendien de 'g'interesseerdens nu reets al beginnen clagtig te raken' "7. Ook nu
kwamen de klachten niet uitsluitend van Walcherse kant. Het polderbestuur liet
in deze tijd de eigen sluis repareren. Maar zonder overleg met Veere waren daar
toe dammen in haven en vest gelegd; zelfs zou daarvoor benodigde aarde uit de
wallen en de vestgording zijn weggegraven "8. Pas in december 1709 konden de
sluizen worden geopend, maar doordat er nog een grote hoeveelheid aarde in de
stadsvest voor de Walcherse sluis was blijven liggen als overblijfsel van een dam,
sueerde de sluis onvoldoende naar de mening van Veere 119.
Men krijgt sterk de indruk dat het dok waarom het allemaal begonnen was, maar
vrij kort en zeker niet optimaal heeft gefunctioneerd. Nog halverwege het jaar
1710 bleek er aarde in te liggen. Het uitdiepen moest echter worden uitgesteld
vanwege 'difficulteijten'. Begin 1711 bleken de deuren in de spuigaten van de
sluisbrug gebroken 120. Wel vernemen we, in 1715 en ook nog in 1725, van een
door Walcheren betaalde oppasser van 'de docke en sluisen tot Veere' in de per
soon van Adriaan Bommenee 121Het functioneren van het dok heeft tot ten laat
ste 1786 geduurd. In dat jaar namelijk werd de stenen brug gesloopt, en vervan
gen door een dubbele klapbrug, in 1811 ook weer afgebroken 122.
9. Conclusie
Het conflict in de jaren 1706-1709 over de Walcherse sluis in Veere hing direct
samen met de lokatie van die sluis, en met de uiteenlopende belangen die stad
(Veere) en platteland (Walcheren) erbij hadden.
Het was een sluis van het eiland, gelegen op het aanrakingspunt van (zoet) bin
nenwater en (zout) buitenwater. De oudste en belangrijkste functie was die van
uitwateringssluis ten behoeve van het noordoostelijke kwartier van Walcheren,
116. GAV, inv. nr. 13 (1709juli 13; 1709aug. 10; 1709aug. 311709sept. 21; 1709 sept. 28).
117. AWW, inv. nr. 16, f. 149v-150 (1709 okt. 10).
118. GAV, inv. nr. 13 (1709 okt. 26). AWW, inv. nr. 221 (C) (1709 nov. 2).
119. AWW, inv. nr. 16, f. 155 (1709 dec. 19). GAV, inv. nr. 13 (1710, jan. 4).
120. GAV, inv. nr. 13 (1710juni 21; 1710aug. 16).
121AWW, inv. nr. 576, 586. Over Bommenee o.a.: Annema, Adriaan Bommenee.
122. Midavaine, Veere. 83.
70
