In het voorgaande is al gebleken dat het aantal buitenlanders onder de soldaten
hoger was dan bij de zeevarenden. Bij de kamer Zeeland was het percentage bui
tenlanders rond 1700 aanzienlijk hoger in vergelijking met de gehele Compag
nie. In de loop van de eeuw was de groep buitenlanders bij de kamer Zeeland
toegenomen, maar minder snel dan bij de rest van de Compagnie. In 1790 was
hierdoor het percentage buitenlanders bij de kamer Zeeland gelijk geworden aan
dat bij de andere kamers.
Tabel 15. Het totale personeel op de schepen en in Azië en het aandeel der Zeeuwen
hierin, zowel absoluut als relatief, 1625-1790. 201
1625
1680
1700
1720
1750
1770
1790
totaal
7.750
22.000
23.100
31.000
29.100
33.000
25.500
Zeeuwen:
aantal 682
1.798
1.978
2.111
1.789
2.522
2.336
8,8%
8,1%
8,6%
6,8%
6,1%
7,6%
9,1%
In vergelijking met de Hollandse kamers recruteerde de kamer Zeeland een
klein gedeelte van de soldaten uit het eigen gewest. Ook bij de kamer Amster
dam nam het aandeel van het eigen gewest tussen 1700 en 1720 met circa 3/4 af.
Het soldaat zijn was een weinig populaire bezigheid in de Republiek en helemaal
in Zeeland. Van het totaal aantal door de Compagnie geworven soldaten kwam
gemiddeld 5,3% uit Zeeland. In de 18e eeuw halveerde bijna elke twintig jaar het
aantal Zeeuwse soldaten. Vermoed wordt dat de soldaten, meer dan de zeevaren
den, in de loop van de 18e eeuw uit gebieden kwamen die meer landinwaarts ge
legen waren202.
Naar de geografische herkomst van de categorie 'overigen' aan boord van de
schepen die naar Azië voeren is tot op heden nog geen onderzoek gedaan. Om
toch een indruk te krijgen van het Zeeuws aandeel hierin, wordt gebruik gemaakt
gemaakt van het onderzoek van Lequin naar het Directorium van de vestiging
Bengalen. Bijna al deze personen zullen als passagier de reis naar Azië hebben
ondernomen. Ook hier is het overwicht van Walcheren, in het bijzonder Middel
burg, duidelijk203.
Nu het Zeeuwse aandeel van de respectieve categoriëen personeel is bepaald,
is het mogelijk voor een aantal jaren te schatten hoeveel Zeeuwen in dienst
waren bij de Compagnie. Met behulp van de studie van Lequin kan een model
201. Zie bijlage VII.
202. Raven,'Soldaten', 80 fig. 10-1 en 82 fig. 12.
203. Overzicht van de geografische herkomst van het Directorium van de vestiging Bengalen
in de 18e eeuw.
aantal (Nederlanders) aantal (Zeeuwen)
Nederlanders 94 100,0% Zeeuwen 17 100,0%
Zeeuwen 17 18,1
aantal(allen)
Nederlanders
buitenlanders
totaal
Zeeuwen
94
21
115
17
81.7
18,3
100,0%
14.8
Middelburg
Veere
Vlissingen
rest*
52,9 1
5,9 1
23.5 1
17.6 1
*De rest komt uit Sas
Bengalen, 540 bijlage 8.
van Gent, Brouwershaven en Goes. Zie: Lequin, Personeel van
104
