Afb. 1Portret van Jason Pratensis. Gravure van onbekende herkomst. Rijks Prenten
kabinet te Leiden.
oorspronkelijk Van der Mersch geweest. Afwisselend was hij geneesheer te Zie-
rikzee en bij de familie Van Borsele-Van Bourgondië op het kasteel Zandenburg
bij Veere. Hij gold als 'een geleert en expaert man', die naast een aantal jeugdge
dichten in het Latijn en een werk over hersenziekten, enkele boeken over verlos
kunde en aanverwante gebieden heeft geschreven. Een gedeelte hiervan is opge
nomen geweest in de in 1529 verschenen vertaling van Röslin's Rosegaertendat
in die tijd gold als hèt leerboek voor de vroedvrouwen. Hij was een zoon van de
medicus Thomas Pratensisdie ook in Zierikzee heeft gewoond. Naast wat wij
elders over dr Jason hebben vermeld, mag gezegd worden dat hij een man van
betwistbaar talent is geweest. Hij leed aan een zekere zelfoverschatting, getuige
de titel 'Artium liberalium magister medicinae professor', die hij zichzelf
heeft toegedacht op het titelblad van twee boeken over verloskunde. Ook gaf hij
soms, zoals in zijn De cerebri morbis als 'wetenschap' middeleeuwse onzin ten
beste. Overigens heeft hij toch ook meer als positief te beoordelen uitingen nage
laten, onder meer in zijn De tuenda sanitate. Wij kennen van hem uit aantekenin
gen van zijn stad- en tijdgenoot Lieven Jan Gillisz. (gezegd Boom) enige merk
waardige receptuur, naast enkele andere eenvoudige voorschriften uit deze
'schemer'tijd.
Over de voor- en tegenspoed in zijn gezin en bij zijn nakomelingen (zijn twee
huwelijken, de onder voogdijstelling van de tweede echtgenote, zijn dochter
Apollonia in haar drie huwelijken, waarvan het eerste in een failliete boedel ein-
52
