V. NAGELATEN GESCHRIFTEN
In dit hoofdstuk worden de geschriften, die door Willemsen zijn nagelaten, nader
bezien. Aanvankelijk gaf hij alleen werk uit van anderen, dat door hemzelf van
een voorrede en in sommige gevallen van aanvullingen werd voorzien253. Later
verschenen ook enige eigen geschriften van hem. Het werk dat Willemsen heeft
uitgegeven van anderen, heeft ervoor gezorgd dat ook hij niet geheel is vergeten
bij de lezers van de zogenaamde 'oude schrijvers'.
Geschriften van andere auteurs, uitgegeven door Willemsen
In volgorde van jaar van verschijnen zal aan de werken die Willemsen van ande
ren heeft uitgegeven, aandacht worden besteed. De inhoud van deze geschriften
zal niet worden besproken. Alleen wanneer er een duidelijke inbreng van Wil
lemsen zelf aanwezig is, wordt kort op de inhoud ingegaan.
Het eerste geschrift dat door toedoen van Jacobus Willemsen werd uitgegeven
was een herziene versie van de door zijn grootvader Jacob Willemsen uitgegeven
bundel: Sions zielsbanketten254.
Dit werkje bevat verzen die gelezen of gezongen kunnen worden. In de voor
rede wordt vermeldt dat de naam 'banket' niet slaat op de berijming, maar op de
berijmde zaken255. Banket is iets smakelijks of kostelijks, dat zich onderscheidt
van het 'gemeen gerecht'. De door Jacobus Willemsen verzorgde tweede druk
verscheen in 1731256. Door hem waren enige verbeteringen aangebracht, waarbij
Pieter de la Rue hem behulpzaam is geweest.
Tevens waren door Jacobus Willemsen een aantal zogenaamde 'mengelgedich
ten' toegevoegd, voornamelijk bestaande uit gelegenheidsgedichten.
In 1740 verscheen er op de markt een door Jacobus Willemsen verzorgde nieuwe
uitgave van het boekje van Johannes de Swaef: De geestelycke queeckeryeJo
hannes de Swaef (1594-1653) is onderwijzer geweest te Middelburg257. Hij
schreef reeds op jonge leeftijd het bovengenoemde werkje, aanvankelijk alleen
voor eigen gebruik. In 1621 was het echter toch officieel in druk uitgegeven. Het
kan worden beschouwd als het eerste pedagogisch handboek in Nederland dat
werd uitgegeven als handreiking aan ouders bij de opvoeding van hun kinde-
253. In sommige gevallen is de bijdrage van Willemsen zo aanzienlijk dat ze bijna een boek
op zichzelf uitmaakt. Zo gaat aan de preken die hij van Izaak Schorer heeft uitgegeven, een ge
schrift van Willemsen van 387 bladzijden vooraf.
254. De eerste druk verscheen in 1713 bij Simon Clement te Middelburg. De auteur was in
het jaar daarvoor overleden. Door hemzelf was de bundel nog wel voor de druk gereed ge
maakt.
255. Erg uitzonderlijk was deze benaming in die tijd niet. er verscheen namelijk ook: 'Gees
telijk banket', 'Bruiloftsbanket' en 'Geestelijk manna'; vgl. Vos, Geschiedenis cler vaderland-
sche kerk. Een duidelijk voorbeeld is: Johan de Brune, Banketwerk van goede gedachtenMid
delburg 1657.
256. In 1757 is door Jacobus Willemsen nog een derde druk verzorgd, met daar bij nog een
'Nieuw aanhangsel van mengelgedichten'.
257. Zie over hem: Meertens, Letterkundig leven in Zeeland, 424-426.
93
