TERRE S MARIA. Het is zonder meer duidelijk dat we hier te maken hebben met
een pelgrimsteken uit het ca 50 km westelijk van Santiago de Compostela gele
gen bedevaartsoord nabij Kaap Finisterre in het uiterste noordwesten van Spanje.
Hiernaar verwijst ook de kleine schelp aan de onderrand van het insigne. Dit
exemplaar is het enige tot nu toe bekende insigne. De bedevaartplaats was al wel
bekend van opgelegde bedevaarten uit ondermeer Middelburg, Antwerpen en
Brussel20. Nr 7 is een zeldzaam voorbeeld van een vroeg insigne van Catharina.
De meeste tot nu toe bekende insignes zijn ronde medailles. Mogelijk is het in
signe afkomstig uit Rouen. Nr 8 tenslotte is een bijzonder, rond insigne met een
helaas (nog) onleesbare tekst.
Tabel IInventarisatie pelgrimsinsignes Zeeland (periode I maart 1989 - I maart 1991).
De nummering is dezelfde als in afb. 16 in 'Heiligen uit de modder'Met uitzondering van
drie insignes namelijk Sint Adrianus (fig. 8, nr 1), gevonden te Vlissingen, Sint Jacobus
(fig. 8, nr 2), gevonden te Veere en Sint Servaas, gevonden te Coudorpe (Kroniek over
1989) zijn alle pelgrimsinsignes afkomstig van het verdronken dorp Nieuwlande.
Heilige/bedevaartplaats
1 Adrianus/Geraardsbergen
2 Cornelius/Ninove
3 Drie hosties/Wilsnack
4 Job/Wezemaal
6 Servaas/Maastricht
7 Maria/Aken
8 Hubertus/St. Hubert
9 Thomas/Canterbury
10 Quirinus/Neuss
11 Maria/Den Bosch
12 Leonardus/Dudzele
13 Petrus/Paulus/Vera Ikon/Rome
14 Dymphna/Geel
15 Maria/Amersfoort
16 Maria/Tombelaine
17 Maria/Aarschot
18 Drie Koningen/Keulen
20 Michaël/Mont St. Michel
22 Ontcommer/Steenbergen
24 Maria/Boulogne-sur-Mer
27 Maria/Aardenburg
31 Maria/Walsingham
35 hosties/Blomberg
39 Nicolaas/St.Nicolas de Port
43 Maria/Mechelen
Saint-Josse-sur-Mer
Heilig Kruis/Bromholm
Anna/Dürren
Maria/Finisterre
Logher/Autun
totaal:
per mrt 89 mrt 89-mrt 91 totaal
46 17 63
13 9 22
4 2 6
4 2 6
2 1 3
5 5
1 3 4
6 6
1 5 6
3 2 5
1 2 3
5 3 8
2 2
2 2
1 5 6
1 1
1 1
7 3 10
1 1
1 1
2 3 5
4 4
1 1
1 1 2
2 2
1 1
1 1
1 1
1 1
1 1
118 64 182
20. Viaene, 'Vlaamse pelgrimstochten', 58-61.
133