met de situatie op de kaart van Van Deventer uit het midden van de 16e eeuw.
Daarop staan alleen de nu nog bestaande omwalling en stadsgracht aangegeven
en een (nieuw?) zijstraatje van de Kamemelksvaart. Van een ronde toren is op de
kaart niets te bekennen. Tot nu toe werd aangenomen dat de ommuring en beves-
ting van Zierikzee in één keer en wel vóór 1304 zijn beslag had gekregen. Een
andere mogelijke verklaring is dat we hier te maken hebben met een losse bak
stenen toren en een gracht behorende bij een versterking, mogelijk behorend tot
het grafelijk bestuurscentrum 'het Gravenhof'. Als parallel kunnen dienen de re
sultaten van de opgraving van 'D'Oude Huys' in Helmond, waar een dergelijke
14e-eeuwse toren werd blootgelegd37. Het betreffende bouwwerk had een door
snede van 13 m.
Ter afsluiting kan worden vermeld dat tijdens de bodemsanering in januari
1992 een verkavelingspatroon en meerdere beertonnen en -kelders werden aan
getroffen uit een periode die de 16e tot de 19e eeuw omvatte. De plaats van de
kavelsloten en de beerputten is in overeenstemming met de oriëntatie van de be
bouwing zoals weergegeven op de kaart van Van Deventer en latere kaarten.
Afb. 24. Zierikzee - Gravenstraat. Fragment van een (water )kan van rood aardewerk
met gele slib-versiering en loodglazuur en fragment van een roodaardewerken bak
pan met licht geknepen steel. Schaal 1:3.
Zierikzee - Kerkhof Noordzijde (afb. 25)
Door B. Oele en H. Hendrikse (beiden PDB) werden de rioleringswerkzaamhe
den in Kerkhof Noordzijde en de Meelstraat zo goed mogelijk gevolgd. De ar
cheologische begeleiding was mogelijk dankzij tussenkomst van de werkgroep
stadsarcheologie van de gemeente Zierikzee. Op 31 oktober werd ter hoogte van
Kerkhof Noordzijde 36 een afvallaag waargenomen. De laag, waarvan de top
was gelegen op 0,50 cm N.A.P.. was ca 75 cm dik en lag op zandige slappe
klei. Het straatniveau ligt ter plaatse op 1,20 m N.A.P. Aanwezig zijn de aarde
werkcategorieën Pingsdorf. Paffrath, Andenne, 'hoogversierd', 'vroeg rood' en
kogelpot. De jongst mogelijke datering van de vondstgroep ligt in de 13e eeuw;
een gedeelte van het materiaal sluit een hogere ouderdom niet uit. Een tweede
waarneming op 20 november in de Meelstraat ter hoogte van nr 56, meer naar
37. De toren maakte daar als afzonderlijk stenen element deel uit van een in hout uitgevoerde ver
sterking, zie Verwers, 'Archeologische kroniek'; Strong, 'D'Oude Huys'.
139
