Koning Willem III
Aan de bezoeken van koning Willem III aan de provincie Zeeland herinneren
voorwerpen uit verschillende collecties. In de bibliotheek bevinden zich meer of
minder uitvoerige beschrijvingen van het langdurige verblijf van de vorst in dit
gewest (21 - 30 mei 1862), zoals het gedenkboek van J.H. de Stoppelaar, het ver
slag van A.A. Brendonck, en J.H. van Dale's bericht uit westelijk Zeeuws-Vlaan
deren. De ingezetenen van Middelburg boden de koning een schilderij van J.F.
Schiitz aan dat niet bewaard is gebleven, in tegenstelling tot het roodlederen al
bum dat de namen bevat van de contribuanten. Het voorplat van dit album is be
drukt met de woorden 'Herinnering aan den 21 mei 1862'; op de achterzijde staat
het stadswapen van Middelburg.
In ieder geval in 1873 zag men de koning, samen met zijn broeder prins Hen
drik, die Vlissingen nog kende uit de periode van zijn marine-opleiding, in Zee
land terug bij gelegenheid van de opening van de haven en de spoorweg te Vlis
singen. Een bij Van Kempen geslagen gedenkpenning herinnert aan dit gebeuren
op 8 september van dat jaar; van deze penning berusten in het Koninklijk Huisar
chief een zilveren en een bronzen exemplaar.
Bijzonder ruim is de oogst een generatie later. Het is bekend dat koningin-re
gentes Emma haar dochter bewust uitgebreid met alle Nederlandse provincies
liet kennismaken.
De bezoeken van de beide vorstinnen leidden tot groot enthousiasme onder de
bevolking en bij de overwegend liberale regerende elite. In augustus 1894 was
Zeeland aan de beurt, of beter gezegd Walcheren en wel van 21 - 25 augustus.
M.M. de Lange-Boom publiceerde in 1895 een uitgebreid verslag. Verder berust
in de bibliotheek van het Koninklijk Huisarchief het boekwerk 'Zeeuwse kleder
drachten" in een speciaal voor koningin Emma vervaardigde band en verder met
die bijzonderheid, dat het 22 oorspronkelijke foto's bevat van de personen die in
klederdracht geposeerd hebben. De schenkers hebben voor hun onsterfelijkheid
gezorgd door hun namen in een album te laten optekenen dat in het archief be
waard wordt. Nog zo'n album herinnert aan de inwoners van Middelburg die de
schenking van een schilderij mogelijk maakten. 'Het stadhuis te Middelburg' van
de hand van K. Klinkenberg bevindt zich nog in de koninklijke verzamelingen.
De band van dit album is vervaardigd van met goud bestempeld roodbruin leer,
de decoraties zijn in Hollandse neo-renaissance-stijl en als auteur van de band
dient zich in kleine lettertjes aan 'C.W. d'Huy boekbinder'.
De evenementen te Vlissingen stonden in 1894 in het teken van Michiel de Ruy-
ter. Het verplaatste standbeeld werd in aanwezigheid van de vorstinnen onthuld,
ter herinnering waaraan een miniatuur van het standbeeld in zilver aangeboden
werd. Dit bevindt zich thans in het museum van het Koninklijk Huisarchief. Aan
De Ruyter was ook een expositie gewijd in de Oudheidkamer van Vlissingen; het
hoge bezoek ging daar uiteraard niet aan voorbij. Een actueler en bovendien meer
vrouwelijk element in het programma werd tussen de bezoeken aan Vlissingen en
Middelburg opgenomen en betrof een bezoek aan het kasteel Westhove waar in die
dagen een herstellingsoord gevestigd was. Van dit bezoek getuigt een fotoalbum.
Foto's uit West-Zeeuws-Vlaanderen werden de koninginnen aangeboden in een
fraai met fluweel bekleed kistje. Deze foto's zijn wat verbleekt, ondanks het feit
dat ze door de bewaring in het kistje niet aan het daglicht zijn blootgesteld. Hun
documentaire waarde hebben de foto's wel behouden. Ze hebben betrekking op
plaatsen als Biervliet, Oostburg, Sint Kruis, Sluis en IJzendijke.
4