1628 werd de retoricakamer aangeduid als 'de zuidkamer' waar de rederijkers
'wel hondert jaren voor desen herwaerts' bijeenkwamen1''. In dit jaar moest dit
gezelschap zijn ruimte in het stadhuis verruilen voor een kamer boven het vlees
huis op de Markt. In de oude rederijkerskamer zou de weeskamer een plaats krij
gen. Waarschijnlijk was deze gelegen op de eerste verdieping; in de inventaris
vanm 1852 (bijlage 1) wordt nog een ruimte als weeskamer aangemerkt. In het
zuiderbovenraam bevond zich een gebrandschilderd raam met een afbeelding
van de aankondiging van de geboorte van Jezus aan Maria20.
1699 -heden (afb. 3c)
Een verbouwingsprogramma voor de vierschaar van 1699-1700 is redelijk goed
te volgen aan de hand van het bestek21. Begonnen werd met het slopen van de
muur tussen de vierschaar en de hiernaast gelegen griffie. Hierdoor werd de vier
schaar vergroot met één travee. De zitplaats van de schepenen werd verlengd,
hierboven werden dezelfde ornamenten aangebracht als bij het oude werk. De
zitplaatsen van burgemeesters en baljuw werden aangepast, de achter de vier
schaar gelegen vertrekkamer werd verbeterd en vergroot22. De nieuwe griffie
werd gevestigd in de ruimte waar thans de studiezaal van het gemeentearchief is.
Het tralievenster dat zich voor het venster van de oude griffie bevond verhuisde
mee. Deze verplaatsing is goed te zien bij vergelijking van een prent uit 1696
(afbeelding met een uit 1743 (afbeelding Bij deze gelegenheid zullen de
vensters in de zijgevel zijn dichtgemetseld. Voor de ramen in de zijgevel en de
middeleeuwse schouw werd een kastenwand getimmerd. Bij de restauratie van
1931-1934 werd de kastenbetimmering weer verwijderd. Tevens werd in 1699
achter de nieuwe griffie een 'vertreck of appartement voor de officieren van de
borgerlijke wagt' ingericht21. Bij de restauratie van 1931-1934 werd na de verwij
dering van de pleisterlaag de later dichtgemetselde toegang tot deze ruimte ont
dekt. De fundering van deze kamer werd niet gevonden24.
De hal kreeg in deze jaren zijn huidige vorm25. Ten behoeve van de vier toe
gangsdeuren naar de vierschaar en de griffie zouden door koning-stadhouder
Willem III vier bronzen deurknoppen zijn geschonken26. Rond de knop is het de
vies van de orde van de kouseband 'honi soit qui mal y pense' en de initialen
W| illiam] R[ex] aangebracht. Twee exemplaren dragen het jaartal 1700.
Op de eerste verdieping werd de politiekamer vergroot met het voormalige
'secreet comptoir'. De in dit kantoor opgeborgen papieren werden verplaatst naar
de drie 'kassen daer de morlejons hangen'; daarnaast werden oude kisten en
koffers gebruikt27. In 1746 werd een inventaris gemaakt van het archief dat zich
in het nieuwe secreet comptoir, naast de raadzaal, bevond. Bij deze gelegenheid
vonden de nijvere klerken tussen de papieren ook 'eenige oude en van de motte
19. GAV, Archief van de kamer van retorica van Veere, inv. nr. 7.
20. Commissie Zelandia Illustrata. 'Het gebrandschilderde raam van de rederijkerskamer te Veere',
in: Zeeland 1/0, december 1991, 21-23.
21. GAV, ASV, inv. nr. 285 (notulen financie, 1698-1706), fol. 71-72.
22. Unger, Stadhuis van Veere22.
23. Unger, Stadhuis van Veere20.
24. Ibidem, 27.
25. Ibidem, 22-23.
26. Bronnen hierover zijn in het gemeentearchief van Veere niet gevonden.
27. GAV, ASV, inv. nr. 285 (notulen financiekamer, 25 mei 1699), fol. 68.
29
