daarna ontoereikend is bevonden te zijn'. Zijns inziens moeten de aanbesteding,
het algemeen toezicht en de opneming na voltooiing onder zijn verantwoorde
lijkheid geschieden, waarvoor hij dan de nodige deskundigen - voor het opmaken
van de stukken - en plaatselijke besturen zou kunnen inschakelen2".
Na afloop zijn er bovendien ook maatregelen nodig, om de katholieken te
noodzaken hun kerken en pastorieën goed te onderhouden, 'daar het gemis hier
van voornamentlijk oorzaak schijnt te zijn, van het tegenwoordige verval van
sommige dier gebouwen' - Gedeputeerde Staten hadden dit al eens eerder opge
merkt. Als men hierin geen verandering aanbrengt, bestaat het gevaar dat ook in
de toekomst het behoud van nieuwe en vernieuwde kerken onvoldoende gegaran
deerd zal zijn212.
Goubau gaat 1 februari 1821 zonder veel aarzeling met het voorstel van de gou
verneur om in één betalingsronde heel katholiek Zeeland uit de brand te helpen
akkoord213. Hij is wederom zeer tevreden, en zal er later, als hij bij de koning de
gemaakte reiskosten moet verantwoorden, nadrukkelijk aan herinneren dat inder
tijd alleen de gouverneur van Zeeland zonder mankeren voldaan had aan de op
dracht een commissie voor lokale inspectie te benoemen, 'welke zich van haren
last op zulk eene wijze heeft gekweten, dat er een volledige opgave van kosten,
met de meest mogelijke bezuiniging opgemaakt, door haar is ingezonden' - met
het gevolg dat hier meteen in één keer alle noodzakelijke subsidie toegewezen
kon worden, terwijl in andere provincies, waar zo'n inspectiereis achterwege
bleef, geen der provinciebesturen tot op dat moment aan het verlangde had kun
nen voldoen214.
En daar de directeur-generaal meent, dat deze inspectie zo nauwkeurig als mo
gelijk is geweest, stelt hij ook voor de gevraagde bedragen - na lichte afronding
op meest hele getallen naar beneden, van 38.963,45 naar een totaal van
38.878 - per ommegaande toe te kennen. Natuurlijk was het in principe beter
geweest 'de werken welke den meesten spoed vereischen te schiften, en zulke,
die nog kunnen worden uitgesteld', maar omdat de totale gevraagde som 'zoo
matig is', kan hier wel van deze algemene richtlijn afgeweken worden. Boven
dien zal bij uitstel de toestand van de reparatiebehoevende kerken aanzienlijk
achteruitgaan, zodat hij adviseert, in het geval van Zeeland anders te handelen,
dan in andere provincies doelmatig, want noodzakelijk zou zijn geweest215.
Wat tenslotte het voorstel van de gouverneur betreft om de uitvoering na sub
sidiëring verplicht onder overheidstoezicht te laten geschieden, en zijn advies dat
de katholieke gemeente voor het vervolg met het onderhoud van kerk en pastorie
belast dient te worden, geeft de directeur-generaal te kennen, dat hij daarvan
reeds lang de noodzaak heeft ingezien, en hij dat bij toekenning van subsidies
ook altijd bepaald heeft216. Zulks wordt ook ditmaal in zijn concept opgenomen217,
en verschijnt, daar de koning geen bezwaren tegen het rapport van Goubau
211. Brief G aan DG, 17-1-1821 no. 4, R.K.Ere 80, doss. 5169; brief G aan DG, 16-1-1821 no. 3,
N.H.Ere 101: 11-4-1821 no. 1121.
212. Ibidem.
213. Brief DG aan K, 1-2-1821, R.K.Ere 80, doss. 5169 (Ook in SS 1140: 2-2-1821 no. 82).
214. Brief DG aan K, 31-8-1821 no. 6127, R.K.Ere 104, doss. 6424.
215. Ibidem.
216. Ibidem.
217. Ibidem.
123