TEKST VAN DE INSTRUCTIE UIT 1562*
Omme ter presentie van ulieden edele ende weerde heeren mijn heeren mer.' Ja-
cop Martins, president van den edelen Raede gheordonneert in Vlaenderen, ende
mer. Robert du Cellier, ooc Raedt van den zelven Raede ende watergrave, met-
gaders Franchois van Havre ontfanghere generael ende2 raedt sconincx ons ghe-
duchts heeren grave van Vlaendren, ende van weghen de prelaten van Dunen,
Cambron, Baudeloo, Doest ende andere ghelande ende gheheerfde, metgaders
scepenen van Hulsterambacht supplianten jeghes de ghecommitteerde van der di-
caige van Der Neuse3 als mer. Hellin van Steelant, Gheleijn Soete ende Jan de
Vos filius Jans, te doene veue4 ende inspectie van den inbraken, grontbrexemen5
ende anderen costen daghelicx vallende int voorseijde ambacht van Hulsteram
bacht, ende de dangieren van inbraken ende overvloeden ghevallen ende appa
rent te vallene, ten zij voorsieneghen toesicht. Ende omme bij den supplianten
tzelve te doene ende bij ulieden mijnen voornomden heeren ter voorseijde veue
ende inspectie te vachieren6 als van der C. Mt.7 weghe daertoe ghecommitteert8,
zo versoucken de voornomde supplianten tguendt dat hier naer volcht.
Alvooren zo zal ulieden mijne voornomde heeren believen te transporteren ende
trecken uut ulieder herberghe ende logiste van der Zwaene, ghestaen binnen der
stede van Hulst, deur de Steenstraete totter poorte ghenaempt de Stoppeldijcke-
poorte9. Ende alzo van der vrijheijt van der stede van Hulst10, beghinnende de he-
veninghe van Rijetdijck ende Vulfdijck" ende alzo treckende westwaert uppe
voorbij de stove ende stamphuijs12 van Hubrecht Dullaert. Ende alzo zuijtwest-
waerts up treckende lancx eenen dijck ghenaempt den Partrijsendijck. Ende van
daer voorts ghekeert noortwestwaerts tot voorbij de hofstede van Willem Crabbe.
Ende van daer laetende den zelven Partrijsendijck, treckende zuytwestwaerts up
lanx eenen groenen dijck tot an een clophecken van tlandt van den voornomden
Willem Crabbe. Ende van daer voorts treckende noortwestwaerts up, lancx den
*Tekstgedeelten die in het handschrift in de marge staan, zijn in deze uitgave gecursiveerd. Tekstge
deelten die in het handschrift zijn doorgehaald, worden alleen in de noten verantwoord.
1Mer: meester in de betekenis van meester in de rechten.
2. 'ons gheduchts' is doorgehaald.
3. 'Neusen' of 'Nuesen': Terneuzen.
4. 'veu/ veue': bezichtiging ter plaatse, de situatie persoonlijk en ter plaatse in ogenschouw nemen.
Vgl. de uitdrukking veue ende inspectie oculaire.
5. 'grontbrexem': grondval, dijkvak dijkafschuiving door de stroming onder de dijk.
6. 'vachieren': een opdracht uitvoeren, waarvoor kosten in rekening worden gebracht. Deze kosten
werden per acquit vergoed. Bij het uitvoeren van een omvangrijke en langdurige opdracht werd een
kohier van alle gemaakte onkosten (paard- en wagenhuur, dagvergoeding, veergeld, presentatiegeld
e.d.) aangelegd.
7. 'C. Mt.': Koninklijke Majesteit, Philips II als koning van Spanje, heer der Nederlanden.
8. 'ghecommitteert': belast, opdracht gekregen tot.
9. Vgl. de plattegrond van Hulst van J. van Deventer en het kohier van de XXe penning (Stadsar
chief Gent (SAG), Reeks. 28-28bis, nr. 30/125, penningkohieren Hulst). P.J. Brand, De geschiedenis
van Hulst. (Hulst 1972), 174, 179, 208-209.
10. 'De Vrijheyt der Stede van Hulst': de grens van de jurisdictie tussen de stad en het ambacht van
Hulst.
11'Vulfdijck', lees: Wulfsdijck (als Rietdijck en Wulfsdijck).
12. 'stove ende stamphuijs': meestoof.
13
