de Amsterdamse bouwwereld was, verzamelde in opdracht van Eelco Vis en Ar
thur Isaac. Hamers zwager Commer de Geus beschreef de zo ontstane verzame
lingen85. Veelkleurige kabelrandtegels kwam men in Hamers werkterrein kenne
lijk niet veel tegen, zodat ze geheel of bijna geheel ontbraken in de grote
verzamelingen van Vis, die in de jaren twintig terecht kwamen de collecties van
het Victoria and Albert Museum in Londen, in The Metropolitan Museum of Art
in New York en in The Philadelphia Museum of Art. Ook in de opstelling van de
tegelcollectie van het Rijksmuseum in Amsterdam, de voormalige collectie Isaac,
ontbreken ze daardoor (zie evenwel noot 82). Evenmin zijn ze behoorlijk verte
genwoordigd in de collectie van het gemeentelijk museum Het Princessehof te
Leeuwarden, gevormd door wat Nanne Ottema en J.W.N. van Achterbergh bij
eenbrachten. Van Achterbergh werd ook door Hamer voorzien van tegels uit Am
sterdamse panden die ca 1915 werden gesloopt86. De collectie van Jan Schouten
uil Delft, door het Rijk aangekocht voor het Museum Huis Lambert van Meerten
te Delft werd echter voor zover bekend zonder tussenkomst van Hamer gevormd.
Veel kwam van Rotterdamse muren en uit de handel. Ida Peelen beschreef de
collectie in 1922 en daarbij waren de veelkleurige kabelrandtegels alleen verte
genwoordigd met een klein aantal met de uiterst zeldzame decors van portretten,
vruchten en een dolfijn. Het grote veld met deze tegels met een decor van dieren
(afb. KI9) is kennelijk later aangeschaft. Museum Boijmans Van Beuningen in
Rotterdam bezit een vijftal, waarvan de herkomst onbekend is; het vijftal zal al
thans niet afkomstig zijn 'uit den bodem van Rotterdam'87. Het lijkt er dus op dat
dit type tegels alleen in het uiterste zuidwesten van ons land werd aangetroffen.
Een voorlopige inventarisatie van de mij bekende exemplaren (ruim 60 tegels of
fragmenten van tegels) leert dat deze laat-zestiende-eeuwse cirkeltegels met
bloemblaadjes in spaartechniek op de cirkelband, alle uit één werkplaats lijken te
komen en waarschijnlijk uit Middelburg88. Er zijn ook cirkeltegels bekend (ik do
cumenteerde 35 exemplaren) met kabelrand zonder blaadjes op de cirkelband,
maar met een uitgespaarde hoekvulling van een kwart rozet van blaadjes89.
Afb. 14. Gebroken cirkeltegel
mei soldaat/trompetter, blauw,
38x135x14 mm, geelachtige
scherf met slierten oranjerood,
ca. 1585. Uit een beerput in
Vlissingen.
33
