was van de toepassing van het geheim: 'De Vroed meester wel overdekt zynde,
zetlede zig voor de Vrouw, en in zeer weinig tyd was er een onbeschadigt levend
Kind, zonder dat de Moeder, tot zyne groote verwondering, veel geleden had'71.
Van Dieden had het geheim van de jonge Plaatman gekocht. Bij notariële akte
werd vastgelegd: 'het Geheim van Roonhuyze te zullen ontdekken, met ernstige
belofte het niemand te openbaren op boete vastgesteld op 1000 ducaten de helft
voor de armen van de stad Amsterdam en de helft voor Plaatman zeil"]". Van Die
den schrijft aan Dc Wind, dat het geheim zeer eenvoudig is, maar dat hij zich niet
gerechtigd acht het te openbaren. Hij eindigt zijn brief aan De Wind met de
woorden: 'Adieu. Spreek my eens, als Plaatman dood is*. Van Dieden overlijdt
op 12 februari 1749. De Wind schrijft direct een brief aan zijn weduwe, maar
krijgt geen antwoord. In oktober 1749 ontvangt hij een brief van Van Zolingen
met een tekening van de tang van Rathlauw. Dat levert geen nieuwe gezichtspun
ten op7-.
7 Geklemd Hoofd Ge redt
In 1750 geven de 'EdelMogende Heeren de Staten van Zeeland' De Wind de op
dracht 'uit aanmerking van het algemeen welzijn, de manier van kinderen die
met het hoofd in de geboorte beklemd staan onbeschadigd af te halen waereld-
kundig te maken: welke manier, tol noch toe, maar weinige vroedmeesters in Ne
derland bekend was'. Het resultaat van deze opdracht, zijn opus magnum 't Ge
klemd Hoofd Ge redt, verschijnt in 1751 bij de Middelburgse boekverkooper
Pieler Gillissen. De Wind geeft een heldere analyse van de mogelijke oorzaken
van het geklemde hoofd: 'De oorzaaken der klemming: Deze zyn. of aan de zyde
der Moeder, of aan de zyde van het Kind, of beide te gelyk'. Hij meent dat het
probleem zich vooral bij de oudere eerstbarende voordoet. Ook weeënzwakte
wordt door hem als mogelijke oorzaak herkend: 'In vele schreef ik de oorzaak
toe aan gebrek aan behoorlijke vlagen (weeën)'. Volgens De Wind is het bekken
zelf zelden de oorzaak van het niet vorderen van de uitdrijving: 'De schuld niet
vaak te leggen op eene natuurlyke of tegennatuiirlyke engte van het Bekken, die
ik echter geloof, dat in korte en mismaakte Vrouwen somtyds wel eene oorzaak
is*. Een afwijkend kind. bijvoorbeeld met een waterhoofd, kan soms oorzaak zijn
van het probleem. Een afwijkend week baringskanaal is volgens De Wind zeer
zeldzaam. De moederspiegel {speculum matricis) biedt daarom nooit een oplos
sing van hel probleem, "omdat namelijk de Vulva Vagina eigentlyk den weer
stand niet maken, maar de beenderen van het onderbekken'.
De tcing van Pan lus de Wind
De Wind oordeelt alle gepubliceerde tangen te groot en geeft daarvoor de vol
gende verklaring: 'dat de vervaardigers geen gelegenheid gehad hebben om de
71Dc Wind, Geklemd hoofd. 13.
72. ZDC. brief van N. van Zolingen aan Doet. P. de Wind. wegens liet beruchte geheym van Roon-
huize met 2 afbeeldingen. Utrecht, oktober 1749.
74
