(1723-1802) het huis Gortstraat 386n. Daarop volgde rond 1760 Lange Noord
straat 63, rond 1785 Wagenaarstraat 12 (De Gouden Poorle) en in het laatste de
cennium van de eeuw Lange Noordstraat 26 voor de Middelburgse stadssecreta
ris J.C.de Bruyne, nadat deze het perceel in 1792 had gekocht61. Het fraaiste en
grootste pand uit deze jaren was echter ongetwijfeld het tol voor kort als arron
dissementsrechtbank in gebruik zijnde woonhuis van Van de Perre aan het Hof
plein, dat in 1765. mogelijk nog in hoofdlijn naar hel ontwerp van de Vlaamse
architect Jan Pieter van Baurscheit de Jongere, werd opgetrokken62. Van de Perre
was in 1780 ook verantwoordelijk voor de nieuwe buitenhuid van het uit 1732
stammende pand Lange Noordstraat 29"\ maar dit is van een dermate sobere een
tonigheid, dat hel zich niet met de andere genoemde herenhuizen meten kan.
Elders vallen als woningen van meer dan gewone allure te noemen: Grote
Markt 17 (1753) en Kleine Kade 47 (1765) in Goes, Huis Edenburg (Bellamy-
park 3) in Vlissingen uil 1771. Havenpark 40 en Oude Haven 55 (1788) in Zie-
rikzee en. min of meer als hekkesluiter. Hoogstraat 13-15 (1790) in Tholen64.
Anders dan het geval was met stadshuizen, werden nieuwe of sterk ver
nieuwde buitenhuizen na 1750 schaars65. Er zijn er in Zeeland uit de hele halve
eeuw tot de Bataafse Omwenteling maar twee bewaard gebleven, beide van kort
na de eeuwwisseling en beide aan de westelijke stadsrand van Middelburg. In
1754 liet Galenus Trezel Bevers (1725-1770), tussen 1748 en 1761 meerdere ma
len schepen, raad en thesaurier van de stad, het vijfjaar eerder door hem aange
kochte Toorenvliedt grondig verbouwen, met de huidige kubus met centrale uit
kijktoren als resultaat66.
60. Unger, o.e.[59]. 44: J. Bruijns en F. Jilleba. Middelburg. Haar geschiedenis en mooiste monu
menten, Goes 1988. 86.
61Zie resp. Bruijns Jilleba, o.c.[60j, 73; Unger, o.c.[59], 47; en dez., o.e.[32:2J, 136.
62. Daarover: H.M. van den Berg. 'Het architectonisch werk van J.P. van Baurscheit de jonge in de
Noordelijke Nederlanden', in: H.W.M. van der Wijck, C. Boschma en H.M. van den Berg (red.),
Opus Musivum. Een bundel studies aangeboden aan Professor Doctor M.D.Ozinga ter gelegenheid
van zijn zestigste verjaardag op 10 november 1962, Assen 1964. 338-344; F. Jilleba. l.'Mr. J.A.van
de Perre en het gebouw van de Middelburgse rechtbank'. De Were gedaan aan de leden van de heem
kundige kring Walcheren, no. 12 (1974). 5-16: dez.. 2.Het Van de Perrelutis te Middelburg. Heinkens-
zand 1979. 10-18: Zuidervaart. o.c.[39], 12-13: I. Bakker en J. Roolh, Van de Perrehuis te Middel
burg. Rechtbank, Hofplein S-10 MiddelburgDen Haag 1984: P.C. van Traa. Huis van de Perre.
Arrondissementsrechtbank. Hofplein 8-10 Middelburg. Bouwhistorische documentatie en waardebe
paling. Den Haag 1988: Bruijns Jilleba. o.c.[60|, 71-72; Baudouin, o.c.[55], 318-326. Volgens
Meischke e.a., o.c.[2|, 122-123. zou de uiteindelijke versie van de gevel ervan niet. als tot dusverre
aangenomen, door Van Baurscheit, maar door diens leerling Engel Baets ontworpen zijn. maar hoe
zich diens inbreng precies tot die van Van Baurscheit verhoudt, blijft onduidelijk.
63. Zie Unger. o.e.[32:2], 136.
64. De beide panden in Goes worden kort genoemd bij Unger. o.c.[32j. 58; F. Jilleba, Het oude
Zeeuwse woonhuis. Zutphen 1983, 44: C. Wessels. Goes binnen haar vesten. Goes 1991. 10 resp. 33:
alsmede recent bij Meischke e.a.. o.c.|2|. 132-133. Voor de huizen in Zierikzee zie Jilleba 52-54.
65. Een overzicht ontbreekt nog. In hel hoofdstuk van J.C. Biereiis de Haan. 'Naar het volmaakte
buitenhuis. De achttiende eeuw', in: ILL. Janssen. J.M.M. Kylstra-Wiel inga en B. Olde Meierink
(red.), 1000 jaar Kastelen in Nederland. Func tie en vorm door de eeuwen heen. Utrecht 1996, 171
198. komt Zeeland op 194-197 kort aan bod. Voor de situatie op Walcheren door de eeuwen heen.
met nauwelijks aandacht voor de onderhavige periode, zie D. Westendorp-Frikkee. 'De buitenplaat
sen op Walcheren van de 17de lot de 19de eeuw', De Woonstede door de eeuwen heen. no.73 (1987),
38-59.
92
