z.n. en z.j. RAZZG Zel. III. 11-669.
een tehuis voor overjarige zeelieden, dat voor een locatie aan de weg van Mid
delburg naar Vlissingen in de buurt van Oost-Souburg was gedacht1"". Niet min
der werk bracht hem evenwel zijn gelijktijdige aanstelling als landsfabriek; in
deze hoedanigheid was hij verantwoordelijk voor de grondige herstelbeurt van de
Statenzaal in de Abdij (1784-1785)101 en de oprichting van de pomp op het Abdij
plein"12, bouwde hij de Hervormde Kerk met aanbehoren (pastorie en school) in
Hoofdplaat (1783-1785) en was hij al betrokken bij het project voor een dergelijk
complex voor Fort Bath, waarvoor zijn opvolger Abraham Voerman het defini
tieve bouwplan maakte, dat echter uiteindelijk onuitgevoerd bleef.
Kayser was de eerste landsfabriek die zo voor het voetlicht trad; van zijn twee
directe voorgangers Laurens van der Stel en Laurens van de Woestijne weten wij
slechts dat zij tekeningen maakten voor de uitbreiding van de kerk van Grijps-
kerke. Hel plan dat Van der Stel in 1765 had opgemaakt, verdween daarbij na
100. De vier bij Kaysers project behorende bouwtekeningen werden samen met een uitgebreide toe
lichting doorbel Zeeuwsch Genootschap gepubliceerd; zie: C. Kayzer, 'Antwoord op de vraag: Welk
is het best geschikte en minst kostbaar ontwerp, tot het stichten van een bekwaam gebouw onder den
naam van Hospitaal of Manhuis voor onvermogende en oude Zeelieden?". Verhandelingen, uitgege
ven door het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen. XIII (1786). 3-115.
101. Uitgebreid daarover: G. Sophia van Holthc lot Echten, 'Drie eeuwen Zeeuwse Statenzaal. Van
het laatste kwart der 16de eeuw lot de restauratie in 1885". Archief. Mededelingen van het Koninklijk
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen1978. 47-58. Zie voorts Unger, o.c.[4l], 167 noot 1:
dez.. o.c. [32:2]. 10: Encyclopedie. o.c.[40], II. 115-116: en Vogel-Wessels Boer, o.c.[ 17], 20 noot 8.
102. Daarover: G. Sophia van Hollhe lol Echten. '1782. Een nieuwe pomp voor het Abdijplein te
Middelburg', Zeeuws Tijdschrift. XXV 1975), 40-46. Zie ook Schnitger Don. o.e.[57], 17 noot 7.
100