AJb. /J): De pyramide van Satis. Reconstructie van J.IS. Fischer von Erlach; in diens
Entwurff einer Historischen Architectur, Wien 1721
sprekende voorbeelden. Precies dezelfde drieledige opbouw kan men bij de dooi
de landsarchitect ontworpen toren be kroningen van Hoofdplaat en Bath boven de
klokken verdieping waarnemen.
Dat Kayser ook van het nieuwe internationale neoclassicisme op de hoogte
was, waarvan de zuilenporticus zich in deze jaren als het visitekaartje van de zo
geheten Greek Revival over heel Europa verspreidde, bewijzen de vier zuilen in
de voorgevel van zijn rechthuis in Westkapelle. Zij vormden, met die van het in
hetzelfde jaar gereedgekomen rechthuis van Westzaan van de Amsterdamse
stadsbouwmeester Johan Samuel Creutz"7, het eerste viertal van formaat op het
grondgebied van de Republiek. Daarmee stootte de Zeeuwse landsarchitect direct
door tot in de architectonische voorhoede van het Nederland van zijn tijd.
Voorzover bekend zijn aan Kayser in Zeeland na Hoofdplaat en Westkapelle
geen met succes volbrachte opdrachten van betekenis meer gegeven. Zijn oeuvre
bleef zodoende beperkt en zijn invloed bleef dat dientengevolge ook. Van enige
sporadische sporen bij de Middelburgse stadspoorten afgezien, was zo ook de be
tekenis van de bouwkunst van de zeventiende eeuw als inspiratiebron voor Zee
land navenant gering. Ook na 1780, als Kayser zijn entree heeft gemaakt, blijft
147. Daarover recent: T.H. von der Dunk. 'De kerk en het rechthuis van Westzaan. Johan Samuel
Creutz buiten de poorten. De bijdrage van het Amsterdamse bouwvak aan de architectonische moder
nisering van een Noordhollands dorp', Bulletin van de K.N.O.B.. XCV1 (1997), 6Ü-66, met oudere li
teratuur.
118
